آيه غار: تفاوت بین نسخه‌ها
جز (صفحه‌ای جدید حاوی 'آيه 40 سوره توبه/9 را كه به هجرت پيامبر صلى الله عليه و آله از مكه به مدينه و...' ایجاد کرد) |
جز |
||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
| − | + | ===آیه غار=== | |
| − | + | آیه 40 [[سوره توبه]]/9 را كه به هجرت پیامبر صلى الله علیه و آله از [[مكه]] به [[مدینه]] و پناهنده شدن حضرت و [[ابوبكر]] در [[غار ثور]] اشاره دارد، «آیه غار» گفته‌اند:<ref> الصحیح من سیرة النبى، ج 4، ص 23.</ref> | |
| − | + | «إِلاّ تَنصُروهُ فَقد نَصرَهُ اللّهُ إِذ أَخرجَهُ الَّذینَ كَفروا ثَانِىَ اثنَینِ إِذ هُما فِى‌الغارِ إِذ یَقولُ لِصحِبهِ لاَتَحزَن إِنّ اللّهَ مَعنا فَأنزَلَ اللّهُ سَكینَتهُ عَلیهِ و أَیّدهُ بِجنود لَم تَروهَا». | |
| − | + | این آیه همواره مورد توجه دانشوران [[شیعه]] و سنى بوده و هر یك، برداشت‌هاى گوناگونى از آن داشته‌اند. در سقیفه بنى‌ساعده از همین آیه براى به خلافت رساندن ابوبكر استفاده شد و ابوبكر و خویشاوندان او نیز همواره از آن یاد كرده‌اند. | |
| − | + | اهل سنت فضایل بسیارى را از این آیه براى ابوبكر استفاده كرده‌اند. فخر رازى مى‌گوید: خداوند ابوبكر را «صاحب» پیامبر صلى الله علیه و آله دانسته و او را با خطاب «لاَتَحزَن إِنّ اللّهَ مَعَنا» مفتخر ساخته است كه نشان از همراهى خدا با آنان دارد و خداوند سكینه خویش را بر او نازل ساخت.<ref> التفسیر الكبیر، ج 16، ص 64ـ67.</ref> | |
| − | + | در برابر برداشت این گونه فضایل، پاسخ داده شده كه تعبیر «صاحب» در [[قرآن]] فقط به معناى مطلق همراهى بكار رفته است؛ مانند «و‌مَا‌صاحِبُكُم بِمَجنون» و فضیلتى به شمار نمى‌آید. تعبیر «إنّ‌اللّه معنا» نیز به معناى حقانیت پیامبر صلى الله علیه و آله و دین اسلام است و در مقام فضیلتى براى اشخاص نیست.<ref> رساله شرح المنام، ص 25ـ30.</ref> | |
| − | از | + | درباره نزول سكینه نیز گفته شده كه سیاق ضمایر مفرد مذكر در آیه كه همگى به پیامبر صلى الله علیه و آله باز مى‌گردند و تعبیر «أَنزَلَ سَكِینَتَهُ عَلى رَسولِه» در آیات دیگر مؤید این نظر است كه خداوند از نزول سكینه بر پیامبر صلى الله علیه و آله خبر مى‌دهد، نه ابوبكر.<ref> التبیان، ج 5، ص 221 و 222؛ المیزان، ج 9، ص 281.</ref> |
| + | |||
| + | از این رو برخى از عالمان [[شیعه]]، این آیه را بر ضد ابوبكر شمرده‌اند؛ زیرا در آیات دیگر در كنار نام پیامبر صلى الله علیه و آله از مؤمنان نیز یاد شده: «و‌أَنزَلَ اللّهُ سَكینَتهُ عَلى رَسولِه و عَلى‌المُؤمِنین»؛ اما در این آیه، فقط از نزول سكینه بر پیامبر صلى الله علیه و آله سخن به میان آمده است.<ref> [[المیزان]]، ج 9، ص 281.</ref> | ||
==پانویس == | ==پانویس == | ||
نسخهٔ ۲۲ ژوئیهٔ ۲۰۱۲، ساعت ۰۸:۲۹
آیه غار
آیه 40 سوره توبه/9 را كه به هجرت پیامبر صلى الله علیه و آله از مكه به مدینه و پناهنده شدن حضرت و ابوبكر در غار ثور اشاره دارد، «آیه غار» گفته‌اند:[۱]
«إِلاّ تَنصُروهُ فَقد نَصرَهُ اللّهُ إِذ أَخرجَهُ الَّذینَ كَفروا ثَانِىَ اثنَینِ إِذ هُما فِى‌الغارِ إِذ یَقولُ لِصحِبهِ لاَتَحزَن إِنّ اللّهَ مَعنا فَأنزَلَ اللّهُ سَكینَتهُ عَلیهِ و أَیّدهُ بِجنود لَم تَروهَا».
این آیه همواره مورد توجه دانشوران شیعه و سنى بوده و هر یك، برداشت‌هاى گوناگونى از آن داشته‌اند. در سقیفه بنى‌ساعده از همین آیه براى به خلافت رساندن ابوبكر استفاده شد و ابوبكر و خویشاوندان او نیز همواره از آن یاد كرده‌اند.
اهل سنت فضایل بسیارى را از این آیه براى ابوبكر استفاده كرده‌اند. فخر رازى مى‌گوید: خداوند ابوبكر را «صاحب» پیامبر صلى الله علیه و آله دانسته و او را با خطاب «لاَتَحزَن إِنّ اللّهَ مَعَنا» مفتخر ساخته است كه نشان از همراهى خدا با آنان دارد و خداوند سكینه خویش را بر او نازل ساخت.[۲]
در برابر برداشت این گونه فضایل، پاسخ داده شده كه تعبیر «صاحب» در قرآن فقط به معناى مطلق همراهى بكار رفته است؛ مانند «و‌مَا‌صاحِبُكُم بِمَجنون» و فضیلتى به شمار نمى‌آید. تعبیر «إنّ‌اللّه معنا» نیز به معناى حقانیت پیامبر صلى الله علیه و آله و دین اسلام است و در مقام فضیلتى براى اشخاص نیست.[۳]
درباره نزول سكینه نیز گفته شده كه سیاق ضمایر مفرد مذكر در آیه كه همگى به پیامبر صلى الله علیه و آله باز مى‌گردند و تعبیر «أَنزَلَ سَكِینَتَهُ عَلى رَسولِه» در آیات دیگر مؤید این نظر است كه خداوند از نزول سكینه بر پیامبر صلى الله علیه و آله خبر مى‌دهد، نه ابوبكر.[۴]
از این رو برخى از عالمان شیعه، این آیه را بر ضد ابوبكر شمرده‌اند؛ زیرا در آیات دیگر در كنار نام پیامبر صلى الله علیه و آله از مؤمنان نیز یاد شده: «و‌أَنزَلَ اللّهُ سَكینَتهُ عَلى رَسولِه و عَلى‌المُؤمِنین»؛ اما در این آیه، فقط از نزول سكینه بر پیامبر صلى الله علیه و آله سخن به میان آمده است.[۵]
پانویس
منابع
على خراسانى، دائرةالمعارف قرآن کریم، جلد 1، صفحه 425-426.
