ابوالاملاک

«ابو الأملاک» لقب «علی» فرزند عبدالله بن عباس است که در سال ۴۰ هجری متولد شد. امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام نام او را علی و کنیه‌اش را ابوالحسن نهاد.

نقل است زمانی که امام علی علیه السلام کودک را به دست پدرش ابن عباس می داد فرمود: «خُذهُ الیک أبا الاملاک؛ بگیر پدر پادشاهان را». و این اشاره ای بود از سوی امام که فرزندان این کودک پادشاهانی خواهند بود. این سخن امام به حقیقت پیوست و از نسل ابن عباس، خلفای عباسی پدید آمدند. ابن عباس غیر از او فرزند دیگری نداشت.

علی بن عبدالله بن عباس فرزندانی داشت با نامهای: محمد، عبداللّه، عبدالصمد، اسماعیل، عیسى، داود، صالح، سلیمان، اسحاق و یحیى؛ و محمد، پدر سفّاح و منصور، دو خلیفه نخستین عباسیان است.

از آنجا که نام و کنیه «علی بن عبدالله» مانند نام و کنیه امام علی علیه السلام بود، عبدالملک بن مروان پنجمین خلیفه اموی او را برای تغییر نام و کنیه تحت فشار قرار داد. به همین دلیل او کنیه اش را به ابومحمد تغییر داد، اما حاضر به تغییر نام نشد.

علی بن عبداللّه بن عباس فردی عالم، عابد و زاهد بود. طبق برخی از نقل های اغراق آمیز، در هر شبانه‌روز هزار رکعت نماز می خواند یا هزار سجده به جا می آورد. وی سرانجام در سال ۱۱۷ هجری در قریه حُمَیمَه در مسیر مدینه به دمشق وفات یافت.

منابع

• سید محمدباقر خوانسارى، روضات الجنات فی أحوال العلماء و السادات، ایران - قم، ۱۳۹۰ ه.ق.
• ابن حجر عسقلانى، تهذیب التهذیب، دار صادر - لبنان - بیروت، ۱۳۲۵ ه.ق.
• شیخ عباس قمى، الکنى و الألقاب، مکتبة الصدر - ایران - تهران، ۱۳۶۸ ه.ش.
• احمد مقریزى، المقفى الکبیر، دار الغرب الإسلامی - لبنان - بیروت، ۱۴۲۷ ه.ق.