امام حسن علیه السلام
| [[|250px|center]] | |
| مقام | امام دوم |
| نام | حسن |
| القاب | مجتبی |
| کنیه | ابو محمد |
| پدر | امام علی علیه السلام |
| مادر | حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها |
| زادروز | 15 رمضان سال سوم هجری قمری |
| زادگاه | مدینه |
| مدت امامت | 10سال |
| مدت عمر | 47 سال |
| تاریخ شهادت | 28 صفر سال 50 هجری قمری |
| علت شهادت | |
| قاتل | جعده دختر اشعث |
| مدفن | مدینه، بقیع |
امام حسن فرزند رشيد امام علی و حضرت فاطمه صلوات الله و سلامه عليهما است كه در شهر مدينه در روز 15 ماه مبارك رمضان از سال سوم هجرت ديده به جهان گشوده است.
كنيه او "ابومحمد" و تعداد لقب هاي ايشان را نه عدد ذكر كرده اند. امام حسن مجتبي 7 ساله بود كه رسول خدا از دنيا رفت و سي سال نيز تحت تربيت پدر بزرگوارش علي علیه السلام گذراند و در جنگ جمل و جنگ صفین شرکت جست.
آن حضرت در سال چهلم هجري پس از شهادت علي علیه السلام بواسطه وصيت اميرالمؤمنين و درخواست مسلمانان، زمام امور مسلمين را عهده دار شد. مردم با او بيعت كردند و حضرت كارگزاران خود را در بلاد هاي مختلف منصوب كرد و شش ماه به اداره امور مسلمين پرداخت از آن جا كه بنی اميه كينه اي ديرينه با خاندان بنی هاشم داشتند زمانه را مناسب دانستند و از تحولات جاري و عدم ثبات سياسي جامعه استفاده كردند.
معاويه جاسوسي را به شهر ها روانه كرد تا زمينه تضعيف حكومت امام حسن را مهيا كند. پس از اطلاع امام حسن علیه السلام از تحريكات معاويه ابتدا به او هشدار دارد، سپس وارد كارزار با معاويه شد.
معاويه قبل از جنگ با حيله و تهديد وارد شد كه نتيجه مكر او مجبوركردن امام به پيشنهاد "صلح" معاويه شد اما با شرايط خاصي كه حضرت تعيين كردند. پيمان صلح در 25 ربیع الاول سال 41 هجري انعقاد يافت.
بعد از صلح از همان آغاز عده اي شروع به خرده گيري از حضرت كردند و معاويه با زير پا نهادن صلح نامه، انديشه كشتن حضرت را در سر پروراند. معاويه پس از چهار مرتبه اجراي نقشه شوم خود توانست در مرتبه آخر توسط "جعده" دختر اشعث همسر امام حسن توسط زهري قوي حضرت را مسموم كند كه بعد از اين زهر حضرت در بستر بيماري شديد افتاد و سرانجام در28 صفر سال 50 هجري در 47 سالگي به شهادت رسيد.
جنازه مطهر حضرت پس از مشايعت عظيم مسلمين و پس از جلوگيري شديد امويان از دفن بدن شريف ايشان در كنار قبر رسول خدا، نهايتا در قبرستان بقيع در مدينه منوره به خاك سپرده شد.
امام حسن مجتبي عليه السلام همانند نامي كه خداوند بر ايشان نهاده بود داراي سيرت و صورت حسن و مثال صفات كامل انساني و اسلامي بودند. فرزندان حضرت را 13 الي 16 از مادران مختلف نوشته اند.
منبع
موسسه تبیان، نرم افزار دایره المعارف چهارده معصوم علیهم السلام
