مناقب اهل بيت عليهم السلام از ديدگاه اهل سنت (کتاب)
معرفى اجمالى
مناقب اهل بيت عليهمالسلام از ديدگاه اهل سنت، تأليف سيد محمدطاهر هاشمى شافعى، به اهتمام سيد ناصر حسينى ميبدى، يكى از مجموعه نگاشتههاى حديثى است كه توسط يكى از عالمان شافعىمذهب در فضيلت اهلبيت(ع)، به رشته تحرير درآمده است[۱]
انگيزه نويسنده از نگارش كتاب، محبت قلبى و عشق به اهلبيت(ع) بوده است[۲]
ساختار
كتاب با دو مقدمه از ناشر و آقاى ميبدى آغاز و مطالب در يك بخش اصلى و دو بخش فرعى، تنظيم شده است.
نويسنده، احاديث مورد استناد خود را تنها از منابع اهل سنت گردآورده است؛ چنانكه خود مىگويد: «مراجع بنده در اين تأليف شريف، عبارت است از كتب اهل سنت كه نام آنها را آوردهام»[۳]
اين منابع را كه شمار آنها فراوان است، مىتوان در چند دسته جاى داد:
- منابع تفسيرى؛ همانند كشاف زمخشرى، تفسير كبير فخر رازى، روح المعاني آلوسى، تفسير ابىالسعود، تفسير بيضاوى، تفسير خازن، أسباب النزول، كشف الأسرار و عدة الأبرار، الدر المنثور و روح البيان حقى.
- مجموعههاى حديثى يا همان صحاح و مسانيد؛ از قبيل صحيح بخارى، صحيح مسلم، مسند احمد بن حنبل، سنن ترمذى، سنن نسائى، سنن ابن ماجه، مستدرك نيشابورى، سنن بيهقى، مسند ابىيعلى و معجم طبرانى.
- كتابهاى رجال و تراجم؛ همانند أسد الغابة، تذكرة الخواص، الطبقات الكبير، الاستيعاب، الإصابة، ميزان الاعتدال و معجم الأدباء.
- كتابهاى تاريخ و سيره؛ همانند تاريخ طبرى، تاريخ دمشق، مروج الذهب، تاريخ بغداد، تاريخ الخلفاء، حبيب السير و تاريخ نيشابور.
- نگاشتههاى مستقل در باب فضايل؛ همانند مناقب ابن مغازلى، ينابيع المودة، مناقب خوارزمى، فرائد السمطين و نور الأبصار.
- منابع مربوط به مباحث كلامى يا رديه؛ همانند مظهر الصفات عطار، شواهد النبوة جامى و الصواعق المحرقة ابن حجر[۴]
گزارش محتوا
در مقدمه ناشر، ضمن اشاره به موضوع و اهميت كتاب، به دستهبندى منابع مورد استفاده نويسنده پرداخته شده است[۵]
در مقدمه آقاى ميبدى، ابتدا انگيزه نگارش مقدمه بر اين كتاب بيان شده و سپس، اهميت و لزوم تأليف در منقبت اهلبيت(ع) توضيح داده شده است. در ادامه، به بحث پيرامون مناقبنگارى از نظر اهل سنت و جماعت، انگيزه استاد هاشمى از تأليف مناقب و تحرير صحيفه و عناصر و مآخذ كتاب پرداخته شده و در نهايت، زندگىنامه مفصلى از نويسنده، ارائه گرديده است[۶]
نويسنده در كتاب خود، متن احاديث را با ذكر سند آورده و ترجمه فارسى آن را نيز در اختيار قرار داده است. در تحقيق و تصحيح اين اثر كه به همت پژوهشگران بنياد پژوهشهاى اسلامى آستان قدس رضوى انجام گرفته، منابع و ارجاعها نيز استخراج شده است[۷]
بخش اصلى كتاب، فضايل ائمه اطهار(ع) و حضرت زهرا(س) را در بر مىگيرد[۸] و پس از آن، دو بخش ديگر نيز به چشم مىخورد:
- مناقب اهل بيت نبى(ع)، به نقل از «مشكوة المصابيح» خطيب تبريزى با شرح فارسى «أشعة اللمعات» عبدالحق دهلوى[۹]
- فضايل اميرمؤمنان و ديگر ائمه(ع)، بهجز امام جواد(ع)، امام هادى(ع)، امام عسكرى(ع) و حضرت حجت(عج) كه در متن بخش اصلى آمده است، به نقل از «شواهد النبوة» جامى[۱۰]
تلاش اين كتاب بر آن است كه متنى پيراسته و استوار در فضائل اهلبيت(ع) بر پايه منابع اهل سنت و به قلم يكى از عالمان شافعىمذهب، فراروى خوانندگان قرار دهد[۱۱]
وضعيت كتاب
فهرست مطالب در ابتدا و فهرست منابع مورد استفاده نويسنده، در انتهاى كتاب آمده است.
در پاورقىها به ذكر منابع پرداخته شده است[۱۲]
پانويس
منابع مقاله
- مقدمه و متن كتاب.
- «كتاب براى مبلغان»، پايگاه مجلات تخصصى نور، مجله: مبلغان، شماره 34، آبان 1381.
منبع
ویکی نور