ابن جبیر
نام کامل | ابوالحسين محمد بن احمد بن جبير |
زادروز | 540 قمری |
زادگاه | بلنسيه واقع در شرق اندلس در كشور اسپانيا |
وفات | 614 قمری |
مدفن | محلى به نام «كوم عمرو بن العاص» واقع در اسكندريه مصر |
| |
| |
ابوالحسين محمد بن احمد بن جبير (540-614ق)، از معروفترین سفرنامه نویسان در قرن هفتم هجری است. وی سياح، نويسنده و شاعر عرب اندلسى
ولادت
اِبْنِ جُبير، ابوالحسين محمد بن احمد بن جبير (540 -614ق/ 1145-1217م)، سياح، نويسنده و شاعر عرب اندلسى. وي در بلنسيه1 واقع در شرق اندلس در كشور اسپانيا تولد يافت
کودکی
خانوادة ابن جبير از قبيلة كنانه از قبايل بزرگ و كهن عرب بود. جد بزرگ او عبدالسلام بن جبير همراه بلج بن بشر بن عياض قشيري به سرزمين اسپانيا گام نهاد . بلج بن بشر از مردم شام و سردار سواران آن سرزمين در سپاه هشام بن عبدالملك خليفة اموي بود و در فتح افريقا مشاركت داشت. وي همراه گروهى از بربرهاي شمال افريقا به اندلس آمد عبدالسلام بن جبير پس از هلاكت بلج كه در اندلس و نزديكى قرطبه2 روي داد، همچنان در اسپانيا باقى ماند. چنين به نظر مىرسد كه خانوادة ابن جبير در بلنسيه اقامت داشتند
تحصیلات
مدتى در شاطبه به سر برد و نزد پدرش و نيز در محضر ابوعبدالله الاصيل و ابن الحسن بن ابى العيش به فراگرفتن دانش و ادب و مقدمات علوم دينى پرداخت و در ضمن از پرورش قريحة شاعرانة خود نيز غافل نماند. وي بعدها به غرناطه رفت و در سايه استعداد خويش در خدمت ابوسعيد عثمان بن عبدالمؤمن حاكم غرناطه كه از موحدون بود، سمت دبيري يافت و همانند پدر در زمر كاتبان و اديبان او درآمد.
تالیفات
از مجموع آثار ابن جبير تنها رحله به صورت كتابى مستقل بر جا مانده است. جز اين كتاب، از وي اشعار و نوشتههاي پراكندهاي در آثار ديگران آمده است. نام ابن جبير، مدت ها تنها از طريق آثار مؤلفان ديگر شناخته بود تا اين كه نسخهاي از سفرنامه او - كه تاريخ تحرير آن حدود 875ق/1470م است - در ليدن پيدا شد.
وفات
متأسفانه آگاهى دربارة آخرين سالهاي زندگى ابن جبير بسيار اندك است. سرانجام ابنجبير در اسكندريه مصر درگذشت و در همان شهر در محلى كه به نام «كوم عمرو بن العاص» معروف است، به خاك سپرده شد
منابع
- http://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/1486 دایره المعارف بزرگ اسلامی، ج3، مدخل "ابن جبير، ابوالحسين" از عنايتالله رضا].