کفایة الأثر (کتاب)
منبع: کتابشناسي تفصيلي مذاهب اسلامي، صفحه 269
نویسنده: محمدرضا ضميري
كفایه الاثر فی النّص علی الأئمه الاثنی عشر علیه‌السلام
مؤلف:
ابوالقاسم علی بن محمد بن علی خزاز قمی رازی (از علمای نیمه دوم قرن چهارم)
زندگی‌نامه و اظهارنظرها:
او در شهر قم به دنیا آمد و از كودكی در این شهر به فراگیری علم و دانش روی آورد و مراحل مقدماتی آن را فراگرفت. علی بن محمد برای فراگیری علم از محضر شیخ صدوق به شهر ری سفر كرد و از محضر آن دانشمند بزرگ بهره‌های فراوان برد و در مدت كوتاهی به یكی از راویان بزرگ حدیث و شخصیت‌های معتبر روایی شیعه مبدل گشت. وی از معاصران شیخ مفید ـ عالم برجسته شیعه در آن دوران ـ به شمار می‌آید.
استادان:
شیخ صدوق، ابوالمفضل محمد بن عبدالله بن مطلب شیبانی، ابوعلی احمد بن اسماعیل سلیمانی، احمد بن زیاد بن جعفر همدانی، ابوعلی احمد بن سلیمان، احمد بن محمد بن اسحاق قاضی، احمد بن محمد بن عبدالله بن حسن عیاشی.
شاگردان:
ابوالبركات علی بن حسن حسینی جوری، محمد بن ابوالحسن بن عبدالصمد قمی، محمد بن حسین بن سعید قمی.
تألیفات:
كفایه الاثر فی النص علی الأئمه الاثنی عشر، الاحكام الشرعیه علی مذهب الامامیه، الایضاح فی اصول الدین علی مذهب اهل البیت.
معرفی اجمالی كتاب:
موضوع این كتاب امامت است. مؤلف در این كتاب به جمع‌آوری روایات معتبر از حضرت رسول خدا صلی الله علیه و آله، كه شخصیت‌های مشهور صحابه نقل كرده‌اند و همچنین روایات فراوانی از ائمه علیهم‌السلام درباره تعداد و نام امامان بعد از آن حضرت پرداخته است. مؤلف در مقدمه كتاب، انگیزه خود را از نگارش كتاب این گونه بیان می‌فرماید: «امری كه موجب گشت تا تصمیم به نگارش این كتاب و جمع‌آوری روایاتی از صحابه و عترت پاك رسول خدا صلی الله علیه و آله درباره امامت ائمه علیهم‌السلام بگیرم، این بود كه جمعی از ضعفای شیعه را دیدم كه تحت تأثیر تبلیغات مخالفان اهل بیت قرار گرفته‌اند و می‌گویند، ما روایتی مبنی بر امامت ائمه علیهم‌السلام از صحابه و پیامبر و اهل بیت نداریم. لذا بر آن شدم تا با نگارش این كتاب و جمع‌آوری تمام روایاتی كه در این باره بدست من رسیده، دسیسه مخالفان را نقش بر آب سازم و تمام شبهات را در این باره پاسخگو باشم».
مؤلف برای اثبات امامت دوازده امام معصوم، به روایات معتبری از علی بن ابی‌طالب علیه‌السلام، امام حسن علیه‌السلام، امام حسین علیه‌السلام و صحابه معروف پیامبر صلی الله علیه و آله استناد نموده است؛ صحابه‌ای چون: عبدالله بن عباس، عبدالله بن مسعود ابوسعید خدری، ابوذر غفاری، سلمان فارسی، جابر بن عبدالله انصاری، زید بن ارقم، ابو ایوب انصاری، عمار یاسر، حذیفه بن یمامه و از میان زنان به سخنان شخصیت‌هایی مانند حضرت فاطمه زهرا علیهاالسلام دختر حضرت رسول خدا صلی الله علیه و آله، ام سلمه و عایشه استناد جسته است.
در پایان نیز به روایاتی كه از دیگر ائمه در این باره وارد شده، می‌پردازد. این كتاب از معتبرترین كتاب‌های روایی شیعه به شمار می‌آید و از زمان نگارش تا حال، پیوسته مورد توجه علما و بزرگان شیعه است. این كتاب یكی از منابع مهم مجموعه‌های روایی شیعه مانند بحارالانوار بوده است.
وضعیت نشر:
این كتاب در یک جلد به زبان عربی با تحقیق سید عبداللطیف کوه‌کمری به همت انتشارات بیدار در سال 1401 ق به قطع وزیری چاپ شده است.
