آیه قنطار

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو

آیه قنطار

به آیه 20 سوره نساء/4 «آیه قنطار» گفته‌اند.[۱] قنطار به معناى دارایى فراوان است.[۲] این آیه یكى از رسوم جاهلیت را تخطئه مى‌كند؛ زیرا در جاهلیت رسم بر این بود كه هرگاه شوهرى از همسرش كدورتى داشت و مى‌خواست او را طلاق دهد، بر او سخت مى‌گرفت و او را به اعمال منافى عفت متهم مى‌كرد تا زن حاضر شود مهر خویش را كه پیش‌تر دریافت كرده بود، بازگرداند و شوهر همین مال را مهر همسر دوم خود قرار مى‌داد.

آیه، این كار را به شدت نكوهیده است[۳] و مى‌فرماید: اگر خواستید همسرى دیگر به جاى همسر خود ستانید و به یكى از آنان مال فراوان داده‌اید، چیزى از آن را پس نگیرید. آیا مى‌خواهید آن را به بهتان و گناهى آشكار بگیرید؟:

«و‌إِن أَردتُمُ استِبدالَ زَوج مَكانَ زَوج و ءَاتَیتُم إِحدلهُنَّ قِنطارًا فَلا تَأخُذوا مِنهُ شَیئًا أتأخُذونَهُ بُهتنًا و إِثمًا مُبینًا».

در آیه بعد كه بیست و یكمین آیه همین سوره است و آیه افضاء نام گرفته،[۴] مى‌فرماید: چگونه آن مال را مى‌گیرید و حقوق همسرانتان را پاى‌مال مى‌كنید؛ در حالى كه شما و همسرانتان مدت‌ها در خلوت و تنهایى با یكدیگر نزدیكى كرده و مباشرت داشته‌اید و آنان هنگام عقد از شما پیمانى محكم گرفته‌اند:

«و‌كَیفَ تَأخُذونَهُ وقَدأفضَى بَعضُكُم إِلى بَعض و‌أَخذنَ مِنكُم مِیثقًا غَلِیظًا». (سوره نساء/ 4،21)

پانویس

  1. كتاب البیع، ج‌ 1، ص‌ 119.
  2. روض الجنان، ج‌ 5‌، ص‌ 297.
  3. همان.
  4. كتاب البیع، ج‌ 1، ص‌ 119.

منابع

علی خراسانی، دائرة‌المعارف قرآن كریم، جلد 1، ص 396