حدیث معلّل‌

از دانشنامه‌ی اسلامی
نسخهٔ تاریخ ‏۲۱ ژوئیهٔ ۲۰۱۲، ساعت ۱۰:۵۴ توسط مرضیه الله وکیل جزی (بحث | مشارکت‌ها) (صفحه‌ای جدید حاوی '-------- '''حديث مُعَللَّ:''' از اقسام خبر واحد. حديث معلّل در اصطلاح علم درايه به ...' ایجاد کرد)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
پرش به ناوبری پرش به جستجو

حديث مُعَللَّ:

از اقسام خبر واحد.

حديث معلّل در اصطلاح علم درايه به حديثى اطلاق مى‌شود كه به حسب ظاهر، متن و سند آن بدون اشكال، ليكن در واقع در متن يا سند دچار ضعف دقيق و ظريفى باشد كه تنها افراد خبره و صاحب نظر در فن حديث متوجه اشكال آن مى‌شوند.[۱]

حديث معلّل بدين معنا اعتبار ندارد؛ از اين رو، آن را از اقسام حديث ضعيف برشمرده‌اند؛ هر چند در اصطلاح متأخران، حديث صحيح شمرده شود.[۲]

حديث معلّل در كلمات متأخران به حديثى اطلاق مى‌شود كه علت حكم در آن ذكر شده باشد. اصوليان در مقام تعارض دو حديث، معلل را بر غيرمعلل مقدم و ذكر علت را از اسباب ترجيح دانسته‌اند.[۳] ليكن برخى معلّل بودن را از مرجّحات ندانسته‌اند.[۴]

پانویس

  1. وصول الاخيار/ 111-112.
  2. مقباس الهداية 1/ 370.
  3. مسالك الافهام 7/ 221-222؛ الرسائل الفقهية (خواجويى) 1/261؛ رياض المسائل 13/ 213-214.
  4. مهذّب الاحكام 23/48.

منابع

جمعى از پژوهشگران زير نظر سيد محمود هاشمى شاهرودى، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بيت عليهم‌السلام، جلد ‌3، صفحه 274‌.