آیه وصیت

از دانشنامه‌ی اسلامی
نسخهٔ تاریخ ‏۲۱ ژوئیهٔ ۲۰۱۲، ساعت ۱۰:۵۱ توسط مرضیه الله وکیل جزی (بحث | مشارکت‌ها) (صفحه‌ای جدید حاوی '- به آيه 106 سوره مائده/5 «آيه وصيّت» مى‌گويند؛<ref> الناسخ والمنسوخ، ابن‌حزم، ص...' ایجاد کرد)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
پرش به ناوبری پرش به جستجو

-

به آيه 106 سوره مائده/5 «آيه وصيّت» مى‌گويند؛[۱] زيرا بر لزوم وصيت كردن مؤمنان هنگام مرگ با شرايط ويژه‌اى فرمان داده است: «يأَيُّهَا الَّذينَ ءَامَنوا شَهدةُ بَينِكُم إِذا حَضَر أَحَدَكُم المَوتُ حِينَ الوَصيّةِ...».

(ابوجعفر در شأن نزول اين آيه گويد): سه نفر تاجر (دو مسيحى به نام تميم بن اوس دارى و برادرش عدى و يك مسلمان به نام ابن ابى ماريه) به عزم تجارت از مدينه عازم شام شدند. در ميانه راه، ابن ابى ماريه مريض شد.

او وصيت نامه‌اى نوشت و در ميان وسايل خود پنهان ساخت؛ سپس به آنان وصيت كرد و مال خود را به ايشان تحويل داد تا به اهل و عيالش برسانند. آن دو مسيحى، وسايل ارزشمند او را برداشتند و بقيه را به ورثه‌اش دادند. هنگامى كه ورثه به نامه دست يافتند، موضوع را با آن دو مسيحى در ميان گذاشتند و آنان اظهار بى‌اطلاعى كردند.

هنگامى كه اين ماجرا را به عرض پيامبر رساندند، اين آيه نازل شد. پيامبر صلى الله عليه و آله نماز عصر را خواند و تميم و برادرش را سوگند داد. آنان گفتند: اطلاعى نداريم. پس از مدتى، ظرفى نقره و منقوش به طلا را كه از ابن ابى ماريه بود، نزد آنان يافتند.

آنان گفتند: ما اين ظرف را از او خريده‌ايم. وقتى اين موضوع را به عرض پيامبر صلى الله عليه و آله رساندند، اين بخش از آيه بعد نازل شد:[۲] «فَإِن عُثِر عَلى أَنّهُما...». (سوره مائده/ 5‌،107)

پانویس

  1. الناسخ والمنسوخ، ابن‌حزم، ص ‌25؛ الناسخ والمنسوخ، النحاس، مقدمه، ص‌ 35.
  2. مجمع‌البيان، ج‌ 3، ص‌ 395 و 396.

منابع

علی خراسانی، دائرة‌المعارف قرآن كريم، جلد 1، ص 406