آیه قنطار
-
به آيه 20 سوره نساء/4 «آيه قنطار» گفته‌اند.[۱] قنطار به معناى دارايى فراوان است.[۲] اين آيه يكى از رسوم جاهليت را تخطئه مى‌كند؛ زيرا در جاهليت رسم بر اين بود كه هرگاه شوهرى از همسرش كدورتى داشت و مى‌خواست او را طلاق دهد، بر او سخت مى‌گرفت و او را به اعمال منافى عفت متهم مى‌كرد تا زن حاضر شود مهر خويش را كه پيش‌تر دريافت كرده بود، بازگرداند و شوهر همين مال را مهر همسر دوم خود قرار مى‌داد.
آيه، اين كار را به شدت نكوهيده است[۳] و مى‌فرمايد: اگر خواستيد همسرى ديگر به جاى همسر خود ستانيد و به يكى از آنان مال فراوان داده‌ايد، چيزى از آن را پس نگيريد. آيا مى‌خواهيد آن را به بهتان و گناهى آشكار بگيريد؟:
«و‌إِن أَردتُمُ استِبدالَ زَوج مَكانَ زَوج و ءَاتَيتُم إِحدلهُنَّ قِنطارًا فَلا تَأخُذوا مِنهُ شَيئًا أتأخُذونَهُ بُهتنًا و إِثمًا مُبينًا».
در آيه بعد كه بيست و يكمين آيه همين سوره است و آيه افضاء نام گرفته،[۴] مى‌فرمايد: چگونه آن مال را مى‌گيريد و حقوق همسرانتان را پاى‌مال مى‌كنيد؛ در حالى كه شما و همسرانتان مدت‌ها در خلوت و تنهايى با يكديگر نزديكى كرده و مباشرت داشته‌ايد و آنان هنگام عقد از شما پيمانى محكم گرفته‌اند:
«و‌كَيفَ تَأخُذونَهُ وقَدأفضَى بَعضُكُم إِلى بَعض و‌أَخذنَ مِنكُم مِيثقًا غَلِيظًا». (سوره نساء/ 4،21)
پانویس
منابع
علی خراسانی، دائرة‌المعارف قرآن كريم، جلد 1، ص 396
