آیه فىء
-
آيه 7 سوره حشر/59 را كه به موضوع فىء پرداخته است، «آيه فىء» گويند.[۱] فىء غنيمتى است كه بدون جنگ و درگيرى از كافران بدست مسلمانان افتد كه چنين مالى، اختيارش در دست رسول خدا صلی الله علیه و آله است؛ به خلاف غنيمتى كه با جنگ بدست مى‌آيد كه يك پنجم آن در اختيار پيامبر قرار مى‌گيرد و مابقى آن متعلق به جنگ‌جويان است:
«مَا أَفاءَ اللّهُ عَلى رَسولِه مِن أَهلِ القُرى فَلِلّهِ ولِلرَّسولِ ولِذِى القُربى واليَتَـمى والمَسكِينِ و ابنِ السّبِيلِ كَى لاَ‌يَكونَ دُولةً بَينَ الأَغنِياءِ مِنكُم...».
بر اساس اين آيه، شش مورد مصرف (خداوند، پيغمبر صلى الله عليه و آله، ذوى القربى، يتيمان، مسكينان و در راه‌ماندگان) براى فىء ذكر شده است.
ابن عباس مى‌گويد: اين آيه درباره دارايى‌هاى «اهل قرى» فرود آمد و اهل قرى بنى نظير و بنى قريظه بودند كه در مدينه مى‌زيستند و اهل فدك كه در سه ميلى مدينه بودند و اهل خيبر و روستاهاى مدينه و ينبع كه خداوند اختيار دارايى‌هاى آنان را به رسول خدا صلی الله علیه و آله سپرد تا هر گونه خواست، در آن حكم كند. عده‌اى اعتراض كردند كه چرا اين دارايى‌ها را تقسيم نمى‌كند. در پاسخ آن‌ها اين آيه نازل شد.
پانویس
- ↑ تتمة المراجعات، ص 70.
منابع
علی خراسانی، دائرة‌المعارف قرآن كريم، جلد 1، ص 395
