آیات محکم

از دانشنامه‌ی اسلامی
نسخهٔ تاریخ ‏۲۹ ژانویهٔ ۲۰۱۴، ساعت ۱۲:۲۷ توسط بهرامی (بحث | مشارکت‌ها)
پرش به ناوبری پرش به جستجو

آیات داراى مدلولی روشن و استوار را آیات محکم گویند. در مقابل، آیات متشابه قرار دارد.

معنای محکم

" محکم " برگرفته از " حکمت الدابة " به معناى " منعت " (منع شدن) است . و " حُکم " عبارت از جداسازى دو چیز است . و معناى دیگر محکم "متقن" (استوار) است.

معنای آیات محکم

" آیات محکم " آیاتى هستند که لفظاً(از لحاظ لفظی) و معناً(از لحاظ معنایی) استوار و صریح اند و از چند پهلویى به دوراند؛ یعنى مراد و مقصود از ظاهر آیات براى شنونده روشن است.

اسامی دیگر آیات محکم

آیات محکم به نام های آیات محکمات، آیات واضحة المعنی، ام الکتاب (محکمات )، امهات الکتاب، امهات قرآن، محکمات قرآن نیز هم مشهور است.

دلیل بر وجود آیات محکم

به تصریح خود قرآن کریم که فرمود: " هو الذى أنزل علیک الکتاب منه آیات محکمات هن أم الکتاب " ؛ او کسى است که این کتاب را بر تو نازل کرد که بخشى از آن آیات محکم اند که آن ها اساس کتاب هستند " (آل عمران، آیه ۷) ؛ بخشى از آیات قرآن کریم محکم است.

مصداق آیات محکم

براى نمونه مى توان به آیات زیر اشاره کرد: " لا اله الا الله" ( سوره محمد (صلی الله علیه و آله)، آیه۱۹ )؛ " اوفو الکیل و المیزان بالقسط " ( سوره انعام، آیه۱۵۲ )؛ " ولا تقربوا الزنا " ( سوره اسراء، آیه ۳۲ )؛ " ولا تقربوا مال الیتیم " ( سوره انعام، آیه۱۵۲ )؛ " قل هو الله احد " ( سوره توحید، آیه۱ ).

مقدار آیات محکم

به گفته بعضى از محققان حدود ۲۰۰ آیه قرآن از متشابهات است و بقیه جزء محکمات قرآن محسوب مى شود.

منابع

ویکی فقه.