سوره ملک
سوره ملك مكّى است اين سوره را منجيه هم مي گويند. چون صاحب و رفيق خود را كه مداومت به قرائت آن كند از عذاب قبر نجات مي دهد و خبرى هم باين مضمون وارد شده و واقيه هم ناميدهاند براى اينكه از پیامبر صلی الله علیه و آله روايت شده كه اين سوره از عذاب قبر نگه مي دارد.
عدد آيات:
از نظر قاريان مکه و مدنىهاى اخير 31 آيه و از نظر قاريان ديگر 30 آيه است.اختلاف اين دو گروه، قارى « قَدْ جاءَنا نَذِيرٌ» از نظر مكّىها و مدنىهاى اخير يك آيه است.(و از نظران ديگران نصفى از آيه است).
فضيلت سوره:
ابىّ بن كعب از پيغمبر (ص) روايت كرده كه فرمود: هر كس سوره تبارك را بخواند مانند كسى است كه شب قدر را بيدار بوده و احياء داشته ابن عبّاس گويد: پيغمبر صلّى اللَّه عليه و آله فرمود: دوست دارم كه «تَبارَكَ الَّذِي بِيَدِهِ الْمُلْكُ» در قلب هر مؤمنى باشد.
و حسن بن محبوب از جميل بن صالح از سدى صيرفى از حضرت ابى جعفر باقر عليه السّلام روايت كرده كه فرمود: سوره ملك، سوره ممانعه است كه از عذاب قبر ممانعت مي كند و آن در تورات سوره ملك نوشته شده و كسى كه در شب آن را بخواند پس البتّه بيشتر و نيكوتر (ممانعت از عذاب قبر او شود) و از غافلين نوشته نشود و من نشسته بعد از نماز عشاء قبل از ركوع نافله آن را مي خوانم و البتّه كسى كه در حال زندگانيش در شب و روزش آن را بخواند. وقتى در قبرش نكير و ناكر از طرف پايش آمدند پايش به آنها مي گويد: براى شما راهى و تسلّطى تا ما قبل من نيست. زيرا اين بنده قيام با من كرده و سوره ملك را مي خواند در هر شب و روز. ...
ابو بصير نیز از امام صادق علیه السلام روايت نموده كه فرمود: هر كس سوره «تَبارَكَ الَّذِي بِيَدِهِ الْمُلْكُ» را در نمازش پيش از آنكه بخوابد، قرائت كند پيوسته در امان خدا باشد تا صبح نمايد و در امان اوست در روز قيامت تا انشاء اللَّه داخل بهشت گردد.
هدف سوره
غرض اين سوره بيان عموميت ربوبيت خداى تعالى براى تمامى عالم است، در مقابل مسلك وثنیها كه معتقدند براى هر يك از نواحى عالم ربى جداگانه است كه يا از خيل فرشتگان است، و يا از مخلوقات ديگر، و خداى عز و جل رب همه عالم نيست، بلكه تنها رب آن ارباب است و بس. و به همين جهت در اين سوره بسيارى از نعمتهاى الهى از خلقت و تدبير را نام میبرد، چون در حقيقت ذكر اين نعمتها استدلالى است بر ربوبيت عامه الهى.
و نيز به همين مناسبت است كه سخن را با كلمه" تبارك" آغاز كرده، چون اين كلمه به معناى كثرت صدور بركات از ناحيه خداى عز و جل است، و نيز مكرر جناب ربوبى را به صفت رحمان كه مبالغه در رحمت است میستايد، چون رحمت، همان عطيه در قبال استدعاى حاجتمند است، و در اين سوره سخنى هم از انذار و تهديد آمده، و در آخر به مساله حشر و قيامت منتهى میگردد. و مضامين آيات آن به دو مساله خلاصه مىشود: يكى دعوت به اينكه يگانگى او در ربوبيت را بپذيرند، و دوم اينكه به معاد معتقد شون [۱]
پانویس
- ↑ ترجمه الميزان، ج19، ص: 584
منابع
- فضل بن حسن طبرسی ،ترجمه مجمع البيان في تفسير القرآن، ج25، ص: 158
- محمد حسین طباطبایی، ترجمه تفسیر المیزان،ج19، ص: 584 ، قم 1374.