محمد ثقفی تهرانی
فقیه، مفسر و شاعر امامی
خاندان
پدر در پدر از خاندان علم و تقوا و روحانی بودند. والدشان مرحوم علامه شهیر حاج میرزا ابوالفضل کلانتر نوری تهرانی صاحب کتاب مستطاب شفاء الصدور فی شرح زیارت العاشور است.
میرزا محمد ثقفی تهرانی پدر همسر امام خمینی است.
تحصیلات
مقدمات علوم را در خدمت استادانی چون: آقا میرزا کوچک و شیخ آقا بزرگ اخوان ساوجیان فراگرفت. در سال 1341 ق. رهسپار قم شد و به مجلس درس شیخ عبدالکریم حایری یزدی پیوست. او در مدت هفت سالی که در قم بود، یک دوره کامل معقوا و منقول از سید ابوالحسن رفیعی قزوزینی آموخت و چندی نیز از مباحث شیخ محمدرضا اصفهانی مسجدشاهی بهره مند شد.
وی از دو استادش، حاج شیخ عبدالکریم حایری یزدی و سید ابوالحسن رفیعی، اجازه روایت و اجتهاد داشت و بعد از گرفتن اجازه اجتهاد به تهران بازگشت. مرحوم آیت الله ثقفی در شعر عربی و پارسی نیز ید طولایی داشته‌اند و در انواع شعر: قصیده، غزل، رباعی، دوبیتی، آثاری بس دلنشین و زیبا دارند.
فعالیت های علمی اجتماعی
آيت الله ثقفى به تأليف و تحقيق نيز مبادرت نمود و آثارى چند در مباحث حكمت، فقه، اصول و تفسير بر جاى نهاد. ایشان همچنین کتابخانه شخصی خود را به مدرسه سپهسالار اهدا نمودند.
تالیفات
«غررالعوائد» در حواشی بر «دررالفوائد» آیت الله حایری/ حواشی بر «تقریرات منظومه» سید ابوالحسن رفیعی/ دیوان اشعار/ «روان جاوید» در تفسیر قرآن مجید./ حاشيه بر مكاسب شيخ مرتضى انصارى/ ـ حاشيه بر كفاية الاصول آخوند خراسانى/ كتاب نكاح حاوى تقرير مباحث آيت الله حائرى./ حاشيه بر سيوطى (يك دوره كامل)./ حاشيه اى جامع بر منظومه حاج ملا هادى سبزوارى كه تقريرات درس استادش آيت الله سيد ابوالحسن رفيعى قزوينى است./ رساله اى در جواز رجوع به حكام جور در مواقع ضرورت/ حاشيه بر ترجمه و شرح كشف المراد خواجه نصير طوسى تأليف علامه شعرانى./ حاشيه بر كتاب راه سعادت (در اثبات نبوت خاتم الانبيا و حقانيت دين مبين اسلام)، تأليف مرحوم آيت الله شعرانى.
منابع
- "به یاد عالم بارع آیت الله حاج میرزا محمد ثقفی تهرانی". کیهان فرهنگی ش. 17،(مرداد 1364) (1 شهریور 1391)
- نصیری، محمدرضا. بابا افضل کاشانی - خیری تبریزی، ج2، از اثرآفرینان: زندگینامه نام آوران فرهنگی ایران (از آغاز تا 1300 شمسی). سلسله انتشارات آثار و مفاخر فرهنگی، تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی ایران، 1384.
- گلشن ابرار. ج4، مدخل "میرزا محمد ثقفی تهرانی". از غلامرضا گلی زواره، شهریور 1391.
ماخذ: كتابخانه ديجيتال موسسه تحقیقات و نشر معارف اهل البیت علیهم السلام
