آیه 91 مائده

از دانشنامه‌ی اسلامی
نسخهٔ تاریخ ‏۱۶ ژوئیهٔ ۲۰۱۲، ساعت ۱۳:۳۱ توسط مرضیه الله وکیل جزی (بحث | مشارکت‌ها) (صفحه‌ای جدید حاوی ' {{بخشی از یک کتاب}} '''منبع:''' نمونه بينات در شأن نزول آيات از نظر شیخ طوسی و سا...' ایجاد کرد)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
پرش به ناوبری پرش به جستجو

این مدخل از دانشنامه هنوز نوشته نشده است.

Icon book.jpg

محتوای فعلی بخشی از یک کتاب متناسب با عنوان است.

(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)

منبع: نمونه بينات در شأن نزول آيات از نظر شیخ طوسی و ساير مفسرين خاصه و عامه ، ص 315

نویسنده: محمدباقر محقق

شأن نزول آيه 91 سوره مائده

«إِنَّما يُرِيدُ الشَّيْطانُ أَنْ يُوقِعَ بَيْنَكُمُ الْعَداوَةَ».[۱]

«شیخ طوسی» درباره سبب نزول آيه دو قول است:

اول، سعد بن ابى‌وقاص با مردى از انصار به خوردن شراب مشغول گشت. هر دو مست شدند مرد انصارى در حالت مستى با استخوان شتر بر سر سعد وقاص زد او را مجروح ساخت، سپس اين آية نازل گرديد.[۲]

دوم، وقتى آيه 90 «يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّمَا الْخَمْرُ وَالْمَيْسِرُ» نازل شد، عمر بن الخطاب گفت: خدايا درباره خمر از براى ما بيانى شافى بفرماى سپس اين آيه نازل گرديد.[۳]

پانویس

  1. بقيه آيه، «وَالْبَغْضاءَ فِي الْخَمْرِ وَالْمَيْسِرِ وَ يَصُدَّكُمْ عَنْ ذِكْرِاللَّهِ وَ عَنِ الصَّلاةِ فَهَلْ أَنْتُمْ مُنْتَهُونَ؛ همانا اهريمن مي‌خواهد ميان شما به وسيله شراب و قمار كينه و دشمنى ايجاد كند و شما را از ياد خدا و از نماز بازدارد. آيا از آن دست برمي‌داريد؟».
  2. صاحب كشف الاسرار از مفسرين عامه از عمرو بن شرجيل روايت كند كه عمر بن الخطاب دعا مي‌كرد و مى گفت: بار خدايا از براى ما درباره خمر بيانى شافى و كامل بفرماى كه داراى حكم آشكار و روشنى باشد. خداوند آيه «يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْخَمْرِ وَالْمَيْسِرِ» آيه 219 سوره بقره را نازل كرد. وقتى كه عمر اين آيه را شنيد آن را قانع‌كننده نيافت و گفت: خدايا بيانى از اين شافى تر مى خواهم سپس آيه «يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لاتَقْرَبُوا الصَّلاةَ وَ أَنْتُمْ سُكارى » آيه 43 سوره نساء نازل شد. وقتى اين آيه را شنيد، گفت: از خداوند بايد از اين آية شافى تر خواست زيرا خمر مال را از بين مى برد و عقل را زائل مي‌سازد. سپس آيات 90 و 91 اين سوره نازل گرديد تا آنجا كه فرمايد (آيا از آن دست برمي‌داريد؟) بعد از نزول اين آيات عمر گفت: اكنون دست برمي‌داريم و ترك مي‌نمائيم.
  3. زمخشرى يكى ديگر از بزرگان مفسرين عامه در كتاب ربيع الابرار چنين گويد: خداوند درباره خمر سه آية نازل فرمود كه يكى از آن‌ها آيه «يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْخَمْرِ وَالْمَيْسِرِ» است. بعد از نزول اين آية مسلمين كم و بيش شراب مى خوردند و بعضى هم ترك نموده بودند تا اين كه مردى از مسلمين شراب نوشيد و با حال مستى به نماز ايستاد و در نماز به هذيان‌گوئى پرداخت سپس آية «يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لاتَقْرَبُوا الصَّلاةَ وَ أَنْتُمْ سُكارى » نازل گرديد. باز هم بعضى از مسلمين از نوشيدن شراب صرف‌نظر نمى كردند تا اين كه عمر بن الخطاب روزى از اثر نوشيدن شراب و مست شدن با حالت مستى با استخوان شتر بر سر عبدالرحمن بن عوف كوبيد و سر او را شكست سپس با همان حالت براى شهداء بدر با شعر، اسود بن يغفر نوحه‌سرائى نمود. خبر به رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم رسيد با حالت غضب به راه افتاد به قسمى كه رداى او به زمين كشيده مي‌شد و چيزى را در دست گرفت كه با آن عمر را مضروب سازد. سپس فرمود: اعوذ باللّه من غضب اللّه و غضب رسوله، سپس اين آية نازل گرديد و عمر گفت: اكنون ترك مي‌نمائيم و از نوشيدن شراب صرف‌نظر مى كنيم.