ابو فراس حمدانی

این مدخل از دانشنامه هنوز نوشته نشده است.

محتوای فعلی مقاله یکی از پایگاه های معتبر متناسب با عنوان است.

(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)

ابو فراس

حارث بن ابی العلاء سعید بن حمدان مكنی به ابو فراس ، متولد سال 320 هـ ق و شیعه مذهب است.

خاندان

وی عموزاده سیف الدوله حمدانی است. پدرش در سال 318 هـ ق حکمران موصل بود. در 3 سالگی پدرش درگیر رقابتهای سیاسی خانوادگی شد و به قتل رسید. از آن پس به همراه مادرش در شهرهای مختلف قلمرو حمدانیان زندگی کرد اما پس از تأسیس حکومت "سیف الدوله" در حلب به آنجا رفته و تحت سرپرستی مستقیم وی قرار گرفت و پس از چندی "سیف الدوله" با خواهرش ازدواج کرد. "ابوفراس" در حمایت "سیف الدوله" از محیط بسیار مناسب آموزشی بهره مند شد و به خوبی فنون جنگ و پس از آن شعر و ادب را در محضر سرداران و دانشوران و ادیبان دربار آموخت و به زودی در زمره شاعران و ادیبان دربار بشمار آمد. او نزد سیف الدوله بسیار عزیز بود و در جنگها پیشوای لشگر و در صلح رئیس منشیان او بود.

شعر ابوفراس

اواز ادیبان بزرگ و شعرای اهل بیت در قرن چهارم هجری بوده، اشعارش ساده و روان و دارای جذابیت معروف است و اشعار وی نوعاً در حماسه و مباهات بوده و در مدایح اهل بیت عصمت ـ علیهم السّلام ـ قصائد بسیاری سروده است قصیده میمیه او كه به شافیه نیز معروف است در منقبت اهل بیت ـ علیهم ‌السّلام ـ و مظلومیت خاندان رسالت و ظلم بنی عباس انشاء گردیده است و دارای پنجاه و چهار بیت است در نهایت شهرت و دارای تمام فصاحت و بلاغت می باشد.

او شعر و شکار و جنگ و عشق را به هم درآمیخته بود. روزی در یکی از شکارهایش توسط رومیان اسیر شد و چون (بنا به قولی) "سیف الدوله" برای آزادی او اقدامی نکرد، اشعار زیادی در وصف روزگار اسارت و ناسازگاری روزگار و ناامیدی خودش می رود که بعدها این اشعار نزد اعراب به «حبسیات» یا «رومیات» معروف شد و "ابوفراس" پیشوای این مکتب به شمار آمد. (برخی نیز در مورد اسارت او گفته اند وی 2 بار اسیر شده است و بار دوم که در قسطنطنیه اسیر شد، "حبسیات" خود را سروده و نهایتا بواسطه "سیف الدوله" آزاد شده است.) "ابوفراس" در سال 355 هـ ق در جریان مبادله اسرا آزاد شد و یکسال پس از آزادی او "سیف الدوله" درگذشت و خود او نیز در سال 357 هـ ق در پی مجروحیت در جنگی درگذشت.

مقام شعری ابوفراس

به لحاظ شعری مقام او آنچنان بلند است که او را حتی بر "متنبی" شاعر معروف روزگار ابوفراس مقدم شمرده اند و گویند "متنبی" با او هیچگاه به مبارزه برنمی خواست و به تقدم او معترف بود. او در شعر و شخصیت سنت گرا و بسیار متأثر از اشعار جاهلی بود. مضمون شعر او مدح، فخر و حماسه، نسیب و تشبیب و اندکی وصف است. او مضامین رزمی و عشقی را چنان با مناعت و استواری بیان کرده که کمتر شاعری به او رسیده است. شعر او بیشتر در شرح مفاخر و بزرگان آل حمدان، مدح سیف الدوله و شرح دلاوریها و پایداریهای خودش در جنگ است و در یک قصیده 225 بیتی تاریخچه خانواده خود را بیان کرده است. قصاید خود را بیشتر در ابتدا با نسیب و غزل آغاز کرده است.

منابع

• کتابخانه طهور[۱]، بازیابی: 25شهریور 1392

رده ها: شعرای اهل البیت