قاسم انوار

این صفحه مدخلی از اثر آفرینان است

(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)

قاسم انوار، معین‌الدین، صفی‌الدین علی

ملیت: ایرانی
قرن: 9

(838/837/835-757 ق)، صوفى، عارف و شاعر متخلص به قاسم یا قاسمى. معروف به شاه قاسم انوار. وى از خاندان سادات حسینى و تبریز و از پیروان خاندان شیخ صفى‌الدین اردبیلى بود. در سراب به دنیا آمد. در جوانى به تبریز براى كسب علم رفت و در حلقه‌ى مریدان شیخ صدرالدین موسى، پسر و جاشنین شیخ صفى‌الدین درآمد.

قاسم انوار از او به عنوان صدر ولایت یاد مى‌كند. سپس به گیلان رفت و روابط دوستانه‌اى با جانشینان شیخ زاهد گیلانى برقرار كرد. در ادامه سفرش به خراسان رفت و در هرات مستقر شد و شهرت و مریدان بسیار یافت. در 830 ق به تهمت سیاسى از هرات به سمرقند تبعید شد و چند سال بعد به خراسان مراجعت نمود و در قریه خرجرد جام یا به قولى در قصبه‌ى لنگر از توابع نیشابور ساكن شد و در همان جا وفات یافت.

بنایى به دستور امیر علیشیر نوایى بر مزارش ساخته شده است. گفته‌اند كه چهار سفر پیاده به حج رفته كه دو دفعه آن پابرهنه بوده است. از آثارش: «كلیات» شامل مثنوی هاى: «انیس العارفین»، 583 بیت به بحر رمل مسدس، «صد مقام» یا «مقامات العارفین» یا «مقامات السالكین» یا «تذكره الاولیاء» در بیان مقامات و اصطلاحات صوفیه، «بیان واقعه دیدن امیر تیمور» و همچنین «غزلیات» و «مقطعات» و «ملمعات» گیلكى و تركى و «رباعیات»؛ «رساله‌ى سؤال و جواب»؛ «رساله در بیان علم»؛ مثنوى «انیس العاشقین» یا «رساله الامانه».