شوریده شیرازی
شوریده شیرازی، محمدتقی
- ملیت: ایرانی
- قرن: 14
(1305-1236 ش)، شاعر، متخلص به شوریده. ملقب به مجدالشعرا و فصیحالملك. در شیراز به دنیا آمد. نسبش به اهلى شیرازى صاحب مثنوى «سحر حلال» مىرسد. در هفت سالگى بر اثر مرض آبله كور شد. پدرش را در نه سالگى از دست داد و سرپرستى وى را داییش بر عهده گرفت.
شوریده هوش سرشارى داشت و با این كه نابینا بود به فراگیرى علوم ادبى پرداخت و در مدت كوتاهى در شعر و شاعرى بلندآوازه گردید و اشعارش بر زبانها افتاد. در سال 1311 ق همراه حسینعلى خان نظامالسلطنه مافى از شیراز به تهران آمد و نزد میرزا علىاصغر خان اتابك تقرب یافت و به ناصرالدینشاه و پسرش مظفرالدینشاه معرفى شد.
شوریده آن دو پادشاه را مدح گفت. مورد توجه ناصرالدینشاه قرار گرفت و از جانب وى ملقب به مجدالشعرا و سپس فصیحالملك شد و قریه بورنجان فارس بدو بخشیده شد. شوریده در قصیده و غزل و طنز و مطایبه دستى قوى داشت؛ مخصوصاً در سرودن اشعارى كه متضمن كلمات عامیانه و اصطلاحات اهالى فارس است مهارت فراون داشت.
در اواخر عمر تولیت افتخارى مقبره سعدى را پذیرفت و در تعمیر آن كوشش فراوان كرد. وى در شیراز درگذشت و در جوار قبر سعدى دفن شد. برخى شاعران، از جمله: شعاعالملك، محمدجواد كمپانى، وحید دستگردى، عباس فرات یزدى، عبرت نایینى با او هم عصر بوده و در مرگ براى وى مرثیه سرودند.
آثار بر جاى مانده از او: «دیوان» غزلیات؛ «آذر» كه هر دو چاپ شدهاند؛ «كشلف المواد»، در ماده تاریخ هاى مختلف؛ «نامهى روشندلان»، در شرح حال نابینایان معروف. وى «كلیات سعدى» را به دستیارى مرحوم میرزا محمود ادیب خوشنویس با مقابله با نسخههاى خطى و مدد از ذوق سلیم فطرى تصحیح كرد و در چاپخانهى مظفرى بمبئى به چاپ رسانید.
منابع
- انجمن مفاخر فرهنگی، اثرآفرینان، ج3، ص343.