کفن
این مدخل از دانشنامه هنوز نوشته نشده است.
(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)
كَفْنْ – كَفَنْ
«كَفْنْ» در لغت به معناي نشاندن و مستوركردن چيزي است و در اصطلاح فقهاء به شيوه و ترتيب خاصي كه ميت مسلمان را ميپوشانند، گفته ميشود. واجب است ميت مسلمانان را قبل از دفن كردن (مطابق آنچه كه ميت را با آن ميپوشانند) كَفَن نمایند. كَفَنْ از سه قسمت تشکیل می شود:
- مِئزر (لنگ)
- قميص (پيراهن)
- إزار (سرتاسري) تشكيل شده است.
واجب آن است كه لنگ به اندازهاي باشد كه بين ناف تا زانوي ميت را بپوشاند و بهتر آن است كه از سينه تا روي پا برسد و پيراهن بايد از سرشانه تا نصف ساق پا تمام بدن را بپوشاند و بهتر آن است كه تا روي پا برسد و اندازه سرتاسري از جهت درازي بايد به قدري باشد كه سراسر بدن از سر تا پا را بپوشاند و از جهت پهنا به اندازهاي باشد كه يك طرف آن روي يك طرف ديگر بيايد و بهتر آن است كه درازي سرتاسري به قدري باشد كه بتوان آن را از طرف سر و پاهاي ميت بست.[۱]
طبيعي است آنچه در مورد كفن گفته شد ناظر به وضع طبيعي است و در حال ضرورت به اندازهاي كه ميسر باشد، اكتفا ميشود و با آن ميت را ميپوشانند. همچنين در حال عجز، از هر چيز مباحي براي كفن ميتوان استفاده نمود.
كَفَنْ از جمله واجبات مالي ميت است و از اصل مال وي (تركه) برداشته ميشود و در مقدار واجب آن نيز انتخاب جنس متوسط نسبت به حال و شأن ميت، نيازي به اظهار رضايت بعض يا تمام ورثه نيست؛ ولي اگر بخواهند جنس اعلي را براي كفن انتخاب كنند و يا علاوه بر مقدار واجب كفن، براي اندازه مستحبي كفن از تركه استفاده كنند، نياز به إذن ورثه است. از آنجا كه از كفن براي پوشاندن ميت استفاده ميشود، پس كفن بايد از پارچهاي باشد كه بتواند بدن ميت را پنهان نمايد و نازكي آن به قدري نباشد كه بدن ميت از زیر آن پيدا باشد؛ اساساً تأكيد شرع بر آن است كه ميت و جسد مسلمان هر چه بيشتر و بهتر مستور شود، حرمت وي نيز بيشتر محفوظ ميماند؛ از اين رو شرعاً مستحب است كه اجزاء ديگري بر اجزاي واجب كفن افزوده شود، مانند: عمامه در ميت مرد و مقنعه و پارچهاي براي پوشش سينهها در ميت زن و نيز پارچهاي (ترجيحاً از جنس برد يماني) براي پوشاندن تمام جسد از روي ديگر اجزاي كفن.
از جمله مسائلي كه در حين كَفْنْ ميت واجب است، حنوط ميت ميباشد؛ يعني واجب است پس از آن كه ميت مسلمان را غسل ميت دادند؛ در حین كفن كردن، مقداري از كافور را به مواضع هفتگانه ميت (پيشاني، كف دستها، سر زانوها دستها، سر و انگشت) قرار دهند. همچنین مستحب است شهادتين و اسامي ائمه اطهار علیهم السلام را بر روي برخي اجزاي كفن كه احتمال نجس و آلوده شدن آن اجزا كمتر است مانند: عمامه، پيراهن، سرتاسري، برد يماني و... بنويسند و بهتر آن است كه با تربت امام حسين علیه السلام باشد. [۲]
از ديگر مستحبات كَفْنْ آن است كه به همراه ميت، دو چوب (جريده) تر و تازه در كفن همراه ميت بگذارند كه يكي را در ترقوه طرف چپ بين پيراهن و لنگ و ديگري را در ترقوه طرف راست به بدن ميت برسانند و بهتر است اين چوبها از شاخه درخت خرما يا درخت سدر يا درخت بيد يا درخت انار و يا هر درختي كه خشك نباشد، تهيه شود و ترتيب فضيلت آنها به نحوي است كه ذكر شد. [۳]
پانویس
- ↑ الشهيد الاول (محمد بن جمال الدين مكي العاملي)؛ الروضه البهيه في شرح اللمعه الدمشقيه، بيروت، لبنان، دلو احياء التراث الاسلامي، بي تا، الجزءالاول، ص 136–129.
- ↑ الموسوی الخمینی، سید روح الله، تحریرالوسیله، قم، موسسه نشر اسلامی، 1420 هـ.ق، ج1و2، ص65-69.
- ↑ الطباطبايي اليزدي، سيد محمدكاظم؛ العروه الوثقي، تهران، المكتبه العلميه الاسلاميه، بيتا، المجلد الاول، ص 402.
منابع
- کفن، داریوش سعادتی لیلان، سایت پژوهشکده باقرالعلوم علیه السلام (بخش فرهنگ علوم انسانی و اسلامی) تاریخ بازیابی: 4 تیر 1392.