بلالیه

از دانشنامه‌ی اسلامی
نسخهٔ تاریخ ‏۱۴ فوریهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۰۹:۴۰ توسط مهدی موسوی (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
پرش به ناوبری پرش به جستجو

«بِلالیه» از فرقه‌های «غُلاة» شیعه منسوب‌ به «محمد بن علی بن بلال» هستند که یکی از مدعیان دروغین نیابت و وکالت امام زمان علیه السلام در عصر غیبت صغری بود.

«ابوطاهر محمد بن علی بن بلال»، ابتدا از اصحاب امام عسکری علیه السلام بود و تا پیش از شهادت امام عسکری (۲۶۰ ق) دارای اعتقادی سالم و از عالمان مورد اعتماد همه بود. وی خود می گوید: «دو سال پیش از وفات امام حسن عسکری علیه السلام با آن حضرت ملاقات داشتم که امام جانشین خود را به من معرفی کرد». وی درباره اصل ولادت امام مهدی علیه السلام نیز هیچ شبهه ای نداشت و حتی در زمان نیابت عثمان بن سعید عمری (نایب اول امام) مخالفتی از او دیده نشد. اما در عصر نایب دوم، ابوجعفر محمد بن عثمان عمری (م، ۳۰۵ ق)، دچار وسوسه های شیطانی شد و در اواخر عمرش، هم‌صدا با برخی مانند احمد بن هلال عبرتایی، سفارت نایب دوم را انکار نمود. وی دلیل مخالفتش با نایب دوم را چنین عنوان می کند که روزی امام عصر علیه السلام را در خانه ابوجعفر عمری دیده و همین امر باعث حسادت وی بر ابوجعفر شده است.

شیخ طوسی در گزارش خود به نقل از ابوغالب زراری (م، ۳۶۸ ق) آورده است: «ابوجعفر عمری برای اثبات نیابتش به خانه ابوطاهر آمد و مورد استقبال وی و جماعت حاضر قرار گرفت. ابوجعفر به او گفت: ای ابوطاهر، تو را به خدا قسم می دهم آیا صاحب الزمان علیه السلام تو را امر نکرده اموالی را که نزد توست به آن حضرت برسانی؟ گفت: بله. در این لحظه، ابوجعفر بدون هیچ سخنی از مجلس برخاست.» حاضران جلسه، که حقیقت موضوع را دریافته بودند، از وی برائت جسته، مورد لعنتش قرار دادند.

بدین ترتیب ابوطاهر بلال، از تسلیم اموالی که شیعیان به عنوان سهم امام به او داده بودند، به محمد بن عثمان خودداری کرد. سپس خود دعوی نیابت نمود و گفت: وکیل امام زمان علیه السلام است. از این رو از طرف حضرت صاحب الامر، توقیعی در لعن او صادر شد و شیعیان نیز از وی تبرّی جستند.

منابع