دانشگاه مفید
دانشگاه مفید دانشگاهی غیردولتی- غیرانتفاعی در حوزه علوم انسانی است که در سال 1368 توسط سید عبدالکریم موسوی اردبیلی در شهر قم تأسیس شد.[۱] در زمانۀ تشکیل دانشگاه، ایدۀ پیوند موضوعات و پرسشها در گسترۀ علوم انسانی و مباحث دینی، مدتها بود که شکلگرفته و به روشهای مختلف متفکران را به خود مشغول کرده بود؛ اما ایجاد یک مرکز علمی و گسترده برای پیشبرد این هدف، کمتر در ایران محقّق شده بود؛ ازاینرو مرحوم اردبیلی با به کارگیری شیوه های نوین آموزشی و جداسازی آنها از شیوه های سنتی آموزش در حوره علوم انسانی و دینی، برای پاسخ به پرسشهای انسان معاصر در گسترۀ رابطه دین و مسائل روز بهدوراز تعصب و یا تلاش های بی نتیجه برای توجیه بدون تعقل برخی از امور، دانشگاهی را با این ایده تأسیس کرد که بتوان در آن آزادانه دربارۀ پرسشها اندیشید و تا اندازۀ توان پاسخهایی را برای آنها مطرح کرد.
محتویات
معرفی اجمالی
هدف این دانشگاه، بازنگري و تلفیق علوم حوزوي و دانشگاهی، نظریه پردازي و پاسخ به مسائل دنیاي معاصر از دیدگاه اسلام اعلام شده است.[۲]اساسنامه دانشگاه مفید در تابستان 1367 ش به تصویب شوراي عالی انقلاب فرهنگی رسید.[۳]و ساختمان و محوطه دانشگاه در زمینی به مساحت 45 هکتار ساخته شد و در سال 1368 ، با مجوز وزارت علوم، تحقیقات و فناوری[۴] و تحت نظارت سازمان سنجش آموزش کشور، با پذیرش تعدادی دانشجو از بین طلاب حوزه هاي علميه،[۵] با راه اندازي رشته اقتصاد نظری آغاز به کار کرد. در حال حاضر دانشگاه مفید، 29 گرایش تحصیلی را در 6 بخش آموزشی اقتصاد، حقوق، فلسفه، علوم سیاسی، الهیات و زبان انگلیسی ارائه می نماید. [۶]ورود به دانشگاه مفید، از 3 طریق کنکور سراسری، آزمون اختصاصی ویژه طلاب حوزه هاي علمیه، و همچنین ورود بدون آزمون براي استعدادهاي درخشان و اتباع خارجی امکان پذیر است.
اولین مجله علمی-پژوهشی استان قم با نام «نامه مفید»[۷] در دانشگاه مفید منتشر می شده است.[۸]
دانشگاه مفید همچنین اولین کلینیک حقوقی [۹] و اولین کلینیک حقوق کودک را در ایران تأسیس کرده[۱۰] و دارنده اولین و تنها دوفصلنامه بین المللی و دوزبانه حقوق بشر در ایران با درجه Q4 از اسکوپوس است.[۱۱] دانشجویان دانشگاه مفید در سال هاي ابتدایی تنها از میان طلاب حوزه هاي علمیه پذیرش می شدند،[۱۲] اما از سال 1382 ، ورود به این دانشگاه براي همه داوطلبان زن و مرد، امکانپذیر شد.[۱۳] تعداد دانشجویان دانشگاه مفید، در حال حاضر نزدیک به 2 هزار نفر است و تا کنون این دانشگاه نزدیک به 8 هزار دانش آموخته دارد.
مؤسس
سید عبدالکریم موسوي اردبیلی[۱۴]، بنیانگذار دانشگاه مفید، از مراجع تقلید شیعه و از نزدیکان سید روحالله خمینی در جریان انقلاب اسلامی در سال 1357 بوده و پیش از انقلاب اسلامی، مؤسساتی مانند مکتب امیرالمومنین، کانون توحید و مجتمع آموزشی مفید را اداره می کرده است. وي عضو شورای انقلاب اسلامی ایران، عضو مجلس خبرگان قانون اساسی، نماینده دور اول مجلس خبرگان رهبری، امام جمعهٔ موقت تهران، دادستان کل کشور، رییس دیوان عالی کشور، عضو شوراي بازنگري قانون اساسي، مسئول اجراي فرمان 6 ماده اي [۱۵] امام خمینی بوده است.
وي پس از درگذشت خمینی در سال 1368 از فعالیت هاي اجرایی و حکومتی کناره گرفت و به قم رفت. او در 3 آذر 1395 و در 91 سالگی درگذشت و در حرم فاطمه معصومه دفن شد.[۱۶]
بخش های آموزشی
بخش آموزشی اقتصاد
اولین بخش آموزشی دانشگاه مفید، بخش آموزشی اقتصاد بوده است که سال 1368 در مقطع کارشناسی اقتصاد نظري، شروع به پذیرش دانشجو کرده است. مقطع کارشناسی ارشد این بخش آموزشی، در سال 1373 ، و مقطع دکتري تخصصی، در سال 1380 راه اندازي شده است. در مقطع کارشناسی ارشد، رشته اقتصاد نظري و در مقطع دکتري، رشته اقتصاد بین الملل در این بخش آموزشی ارائه می شود. دانشگاه مفید، از مراکز دانشگاهی پیشرو در رابطه با اقتصاد اسلامی به شمار می رود.
تحصیل در این بخش آموزشی برای دانشجویان مستعد در هر سه مقطع (کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا)، بدون پرداخت شهریه است و این دانشجویان بر اساس آیین نامه های آموزشی و تحصیلی خاص، مورد معافیت از پرداخت شهریه قرار می گیرند.[۱۷]
بخش آموزشی حقوق
بخش آموزشی حقوق دانشگاه مفید در سال 1370 آغاز به کار کرده و به پذیرش دانشجو در مقطع کارشناسی پرداخته است. مقطع کارشناسی ارشد در سال 1374 و دکتري در سال 1381 ، در این بخش آموزشی راه اندازي شده است. همچنین این بخش آموزشی از معدود گروه های آموزشی در ایران است که از سال 1383 ، گرایش حقوق بشر را در مقطع کارشناسی ارشد راه اندازي کرده است.[۱۸] گرایش هاي بخش آموزشی حقوق در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه مفید عبارتند از: حقوق بشر، حقوق بین الملل، حقوق عمومی، حقوق جزا و جرم شناسی، و همچنین حقوق خصوصی. در مقطع دکتري نیز گرایش حقوق خصوصی و حقوق بین الملل عمومی در این دانشگاه ارائه می شود.
بخش آموزشی حقوق دانشگاه مفید یکی از بخش آموزشی هاي معتبر حقوقی در میان دانشگاه هاي ایران است. ارائه خدمات علمی و عام المنفعه حقوقی از طریق کلینیک های حقوقی دانشگاه مفید، از جمله ویژگی هاي بخش آموزشی مذکور است.[۱۹] از آنجا که دانشگاه مفید جزو دانشگاه هاي گروه اول در ایران است، فارغ التحصیلان هر یک از مقاطع تحصیلی بخش آموزشی حقوق این دانشگاه، به شرط کسب معدل لازم، بدون شرکت در آزمون کتبی شغل قضاوت، می توانند به صورت مستقیم در مصاحبه علمی آن حضور یابند.[۲۰]
در این بخش آموزشی، تحصیل برای برخی از گرایش های کارشناسی ارشد و تمام گرایش های مقطع دکترا برای دانشجویان مستعد بدون پرداخت شهریه است و این دانشجویان بر اساس آیین نامه های آموزشی و تحصیلی خاص، مورد معافیت از پرداخت شهریه قرار می گیرند.[۱۷]
بخش آموزشی فلسفه
بخش آموزشی فلسفه، سومین بخش آموزشی دانشگاه مفید، از سال 1372 تأسیس شد و در مقطع کارشناسی رشته فلسفه، به پذیرش دانشجو پرداخت. راه اندازي دوره کارشناسی ارشد، در سال 1377 و دوره دکتري در سال 1394 صورت گرفت. گرایش هاي بخش آموزشی فلسفه در مقطع کارشناسی ارشد عبارتند از: فلسفه غرب، فلسفه و کلام اسلامی، الهیات و معارف اسلامی، فلسفه و کلام اسلامی، فلسفه دین، فلسفه علم، و فلسفه اخلاق. همچنین گرایش ها در مقطع دکتري عبارتند از: فلسفه عصر جدید، و فلسفه و کلام اسلامی. دانش آموختگان بخش آموزشی فلسفه دانشگاه مفید، جزو رتبه هاي برتر در مقاطع تحصیلات تکمیلی بوده اند.[۲۱]
تحصیل در این بخش آموزشی برای دانشجویان مستعد در هر سه مقطع (کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا)، بدون پرداخت شهریه است و این دانشجویان بر اساس آیین نامه های آموزشی و تحصیلی خاص، مورد معافیت از پرداخت شهریه قرار می گیرند.[۱۷]
بخش آموزشی علوم سیاسی
بخش آموزشی علوم سیاسی دانشگاه مفید در سال 1373 تأسیس شد و تا سال 1377 ، فقط در مقطع کارشناسی به پذیرش دانشجو در رشته علوم سیاسی می پرداخت. از سال 1378 دوره کارشناسی ارشد و از سال 1393 ، مقطع دکتري در این بخش آموزشی راه اندازي شد.
گرایش هاي بخش آموزشی علوم سیاسی در مقطع کارشناسی ارشد عبارتند از: علوم سیاسی، اندیشه سیاسی در اسلام، مطالعات منطقه اي و روابط بین الملل، و همچنین در مقطع دکتری رشته علوم سیاسی، گرایش مسائل ایران، به پذیرش دانشجو می پردازد. [۲۲]
تحصیل در این بخش آموزشی برای دانشجویان مستعد در مقطع کارشناسی ارشد، بدون پرداخت شهریه است و این دانشجویان بر اساس آیین نامه های آموزشی و تحصیلی خاص، مورد معافیت از پرداخت شهریه قرار می گیرند.[۱۷]
بخش آموزشی الهیات
بخش آموزشی الهیات دانشگاه مفید در سال 1383 ، با راه اندازي دوره کارشناسی ارشد معارف قرآن آغاز به کار کرد. هم اکنون در مقطع کارشناسی رشته های فقه و حقوق و همچنین فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشجو می پذیرد. رشته های مقطع کارشناسی ارشد این بخش آموزشی عبارتند از: علوم قرآن و حدیث، و فقه و مبانی حقوق اسلامی. و در مقطع دکتری رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، را دایر کرده است. [۲۳]
تحصیل در این بخش آموزشی برای دانشجویان مستعد در دو مقطع کارشناسی ارشد و دکترا، بدون پرداخت شهریه است و این دانشجویان بر اساس آیین نامه های آموزشی و تحصیلی خاص، مورد معافیت از پرداخت شهریه قرار می گیرند.[۱۷]
بخش آموزشی زبان انگلیسی
بخش آموزشی زبان انگلیسی دانشگاه مفید در سال 1386 تأسیس شد و رشته های مترجمی و آموزش زبان انگلیسی در مقطع کارشناسی، در آن ارائه می شود. [۲۴]
مراکز مطالعاتی
مرکز مطالعات حقوق بشر
با توجه به اهمیت گفتوگوهای حقوق بشری در جهان کنونی و نسبت آن با آموزههای دینی و همچنین ضرورت پژوهش، آموزش و تبیین اندیشه و دیدگاههای اسلامی، بهویژه مکتب اهلبیت در این حوزه، و نیز لزوم ساماندهی و تمرکز فعالیتهای دانشگاه مفید در این گستره، مرکز مطالعات حقوق بشر دانشگاه مفید در خردادماه سال ۱۳۸۲ تأسیس شده و در چهارچوب وظایف خود به فعالیتهای گوناگون و کارآمدی پرداخته است. در راستای اهداف و وظایف مشخصشده، مرکز مطالعات حقوق بشر با پشتکار استادان و افراد صاحبنام و روشهای مختلف، اهداف خود را پیگیری و راههای دستیابی به آنها را بهخوبی پیموده است. با توجه به ماهیت میانرشتهای حقوق بشر و تأکید این مرکز بر حفظ این ماهیت، کوشیده شده است در فعالیتهای پیشین و فعلی مرکز، متفکران و صاحبنظران همه رشتهها و موضوعات گوناگون با مباحث حقوق بشر تعامل داشته باشند.[۲۵]
برخی از همایش هاي بین المللی برگزارشده از سوي مرکز مطالعات حقوق بشر دانشگاه مفید عبارتند از «حقوق بشر و گفتگوي تمدن ها»،[۲۶] «مبانی نظري و حقوق بشر»،[۲۷] «هویت ها، تفاوت ها و حقوق بشر»، «صلح، حقوق بشر و دین»،[۲۸] «حقوق بشر و دین»، «نقش ادیان و رهبران دینی در مقابله با خشونت علیه کودکان»،[۲۹] «اسلام و حقوق بشردوستانه بین المللی»،[۳۰] «معاضدت حقوقی و کلینیک هاي حقوقی»، «ادیان ابراهیمی و همزیستی مسالمت آمیز».[۳۱]
اهداف مرکز مذکور، تولید دانش و توسعه ادبیات در حوزه حقوق بشر با تأکید بر پژوهش هاي میان رشته اي، تبیین نسبت میان حقوق بشر، ادیان و تمدن ها، و همچنین تبیین اندیشه هاي راستین اسلام در زمینه حقوق بشر براي دستیابی به اصولی همچون صلح، عدالت، آزادي و امنیت، اعلام شده است.[۳۲]
مرکز مطالعات اقتصادی
مرکز مطالعات اقتصادی دانشگاه مفید در سال ۱۳۸۴ تأسیس گرديد. هدف این مرکز، ساماندهی و تمرکز فعالیتهای دانشگاه مفید در گستره اقتصاد، تولید دانش و توسعه ادبیات اقتصادی با تأکید بر پژوهشهای اقتصاد اسلامی و تحقیقات میانرشتهای؛ تبیین و ترویج اندیشههای اسلامی درزمینۀ اقتصاد؛ تبيين مبانی و اصول جاری در نظام اقتصادی مبتنی بر تعاليم اسلامی؛ مشاوره و تبادل علمی با مراکز مشابه در داخل و خارج از کشور، پرورش پژوهشگران توانمند و ... است.[۳۳]
اين مركز با انجام طرحهای پژوهشی، برگزاری كارگاهها و دورههای کوتاهمدت، همايشها، سخنرانیها، نشستهای تخصصی، ارائه مشاوره به نهادهای اجرايی و ... تحقق اهداف يادشده را دنبال میکند. ايجاد بانك اطلاعاتی و اطلاعرسانی پیرامون كتب و مقالات اقتصادی بهویژه اقتصاد اسلامی؛ ايجاد بانك اطلاعاتی و اطلاعرسانی پیرامون مراكز آموزشی و پژوهشی و متخصصان مربوط به گستره اقتصاد و نیز اقتصاد اسلامی؛ تشكيل حلقههای علمی - پژوهشی در موضوعات اساسی اقتصادی؛ فراهم نمودن زمینۀ شرکت دانشجويان در کارگاههای آموزشی داخل و خارج از كشور؛ هدايت و حمايت از تحقيقات دانشجویی (مقالات و پایاننامهها)؛ فراهم نمودن زمینه شرکت استادان و پژوهشگران در اجلاسهای علمی، فرصتهای مطالعاتی و كارگاههای آموزشی داخل و خارج از كشور؛ انجام پروژههای تحقيقاتی متناسب با اهداف مركز؛ برگزاری همایشها، سخنرانیها و کارگاههای دورهای با همكاری استادان داخلی و خارجی؛ تشويق به تأليف كتب و مقالات تخصصی در گستره اقتصاد و برگزاری كارگاههای آموزشی و پژوهشی با همكاری اساتيد داخلی و خارجی از مهمترین برنامههای این مركز است.
مرکز مطالعات اقتصادی دارای نشریهای علمی - پژوهشی با عنوان «مطالعات و سیاستهای اقتصادی» است كه به دو صورت چاپی و الکترونیکی در دسترس پژوهشگران گستره اقتصادی قرار میگیرد. از مهمترین همایشهای برگزارشده بهوسیلۀ مركز مطالعات اقتصادی عبارتاند از: «اندیشههای اقتصادی شهيد صدر»،[۳۴] «وقف در بازار سرمایه»،[۳۵] «مبانی فقهی و اقتصادی مالیاتهای اسلامی»،[۳۶] «بررسی اندیشههای قرآنی و اقتصادی آیتالله طالقانی»[۳۷] و «همایشهای نکوداشت آیتالله موسوی اردبیلی»[۳۸]
مرکز مطالعات قرآن
مرکز مطالعات قرآن دانشگاه مفید در سال ۱۳۸۵ تأسیس شد. اهداف بزرگ این مركز عبارتاند از: تدوین و تبیین معارف قرآنی با توجه به علوم انسانی و پژوهشهای میانرشتهای؛ گسترش فرهنگ و معارف قرآنی با تأكید بر مكتب اهلبیت(ع)؛ حمایت و پرورش پژوهشگران توانمند در گستره مطالعات قرآنی؛ مطالعه و بررسی مسائل نوین فكری جهان معاصر از منظر قرآن کریم و کوشش برای تبیین اصول مشترک در روابط انسانی در درون جوامع اسلامی و در سطح بینالملل.[۳۹]
این مركز در راستای تحقق اهداف خود، برنامههای مختلفی را در چهارچوب پروژههای تحقیقاتی همچون: برگزاری همایشها، سخنرانیها، کارگاههای دورهای با همكاری استادان داخلی و خارجی و انتشار كتب و نشریه تخصصی مرتبط با مطالعات قرآنی و ... به انجام رسانده است. همچنین این مركز از سال ۱۳۹۳ بهمنظور نشر معارف قرآنی و ارائه دیدگاه صاحبنظران در حوزۀ شناخت دینی، نشریهای تخصصی با عنوان «دوفصلنامه پرتو وحی» را راه اندازی نمود که در سال 1400 به «دو فصلنامه دین و دنیای معاصر تغییر یافت)
مرکز مطالعات حقوق تطبیقی
مرکز مطالعات حقوق تطبیقی دانشگاه مفيد در سال ۱۳۸۸ تأسیس گرديد. اهداف این مرکز عبارتاند از: تحقيق و تطبيق مباحث و دستاوردهای علمی در نظامهای مختلف حقوقی و گسترش و تحول دانش حقوق و دستيابی به بهترين قواعد؛ مطالعه و تطبيق ميان آموزههای فقه اسلامی، بهویژه فقه اماميه با آموزههای دانش حقوق و تبيين مبانی فقهی موضوعات و مسائل حقوقی؛ ارزيابی و نقد علمی قوانين و مقررات ملی در گسترههای گوناگون حقوقی بهمنظور اصلاح و بهروزرسانی آنها؛ در صورت امكان، کوشش برای دستيابی به وحدت حقوقی در زمینههای مختلف و ارتقای دانش حقوقی و نیز رفع خلأها و کاستیها در زمینههای نظریهپردازی و كاربردی.
از فعالیتهای مهم اين مركز، انتشار دوفصلنامهای علمی - پژوهشی با عنوان «حقوق تطبيقی» است؛ همچنين اين مركز در همایشهای مختلفی ازجمله: «حقوق ملی و بینالمللی از سنت تا پستمدرن»، «حقوق تطبيقی و حقوق تجارت اسلامی»، «اصول ۲۰۱۰ يونيدورا و اصول قرادادها تجاری بینالمللی و حقوق داخلی» و «اجرای حقوق اسلامی در نظام حقوقی فرانسه و اروپا» همکاری كرده است.
کلینیک های حقوقی
کلینیک حقوقی و کلینیک حقوق کودک دانشگاه مفید که اولین نمونه های از نوع خود در جمهوري اسلامی ایران شناخته می شوند، در سال های 1386 و 1398 در دانشگاه مفید تأسیس شده اند. این کلینیک ها، نهادهاي مردمی- دانشگاهی هستند که با هدف ارائه خدمات حقوقی رایگان به محرومان و مشاوره به آسیب دیدگان اجتماعی براي بازپروري آنان تأسیس شده اند. سرعت بخشیدن به حل منازعات به روش هاي مسالمت آمیز، و همچنین افزایش آگاهی مردم درباره قوانین و در نتیجه نهادینه کردن حقوق شهروندي، از اهداف آنهاست.
برگزاري همایش هاي بین المللی، مدارس تابستانی و سمینارهاي علمی، با همکاري نهادهاي داخل و خارج از ایران، از جمله اقدامات کلینیکهای حقوقی دانشگاه مفید است. این کلینیک ها، با نهادهایی از جمله سازمان بهزیستی، کمیته امداد امام خمینی، وزارت دادگستري، و همچنین مراجع ملی و بین المللی حقوقی، همکاري مستمر دارد.[۴۰]
مرکز آموزشهای آزاد و مجازی
مرکز آموزش هاي آزاد و مجازي دانشگاه مفید، با هدف توانمندسازي، مهارت افزایی، و ایجاد فرصت هاي شغلی و هدایت شغلی متقاضیان دانشگاهی و غیردانشگاهی، در سال 1395کارآفرینی، حسابداري، بیمه، تایپ سریع، فتوشاپ، فن بیان، ویراستاري، آموزش زبان ،ICDL تأسیس شد. برگزاري دوره ها، کارگاه ها و همایش هاي عمومی و تخصصی از قبیل انگلیسی و آموزش نحوه ثبت شرکت ها، برخی از این اقدامات است. مرکز آموزش زبان دانشگاه مفید زیر نظر مرکز آموزش هاي آزاد و مجازي فعالیت می کند و به آموزش آزاد زبان هاي انگلیسی، عربی، فرانسه، آلمانی و... می پردازد. بر اساس آمارهاي اعلام شده این مرکز، تاکنون نزدیک به 80 درصد فراگیران آن، به صورت مستقیم یا غیرمستقیم وارد بازار کار شده اند. مرکز آموزش هاي آزاد و مجازي، دوره هاي خود را به همراه صدور گواهینامه رسمی براي شرکت کنندگان برگزار می کند.
کتابخانه و مرکز اسناد
کتابخانه و مرکز اسناد دانشگاه مفید، همزمان با تأسیس دانشگاه در سال ۱۳۶۸ شروع به فعالیت کرده است. این کتابخانه ازنظر منابع، بهویژه در گسترۀ علوم انسانی، یکی از غنیترین کتابخانههای ایران است. هماکنون این کتابخانه در فضایی به مساحت ۳۱۰۰ متر مربع و دارای بیش از ۲۵۰ هزار جلد کتاب، نشریه، پایاننامه و سند کتابخانهای در چهارچوب منابع چاپی میباشد؛ همچنین افزون بر منابع فیزیکی، بخش کتابخانۀ دیجیتال آن هم در فاز یکم با بیش از ۲۰ هزار نسخه کتب تخصّصی علوم انسانی به زبان انگلیسی برای استفاده پژوهشگران و دانشجویان راهاندازی شده است که درنهایت و در چند فاز بعدی، به ۱۰۰ هزار جلد کتاب دیجیتال افزایش خواهد یافت.[۴۱]
نکته شایان توجه دربارۀ کتابخانه و مرکز اسناد دانشگاه مفید، افزون بر شمار منابع، هدف این مرکز در شناساندن علوم انسانی و علوم اسلامی به کشورهای دیگر است. از مقدمات این کار، جمعآوری کتابهای نگاشتهشده در این زمینه به زبانهای دیگر است؛ از اینروی بیش از نیمی از منابع موجود، به زبانهای انگلیسی، عربی، ایتالیایی، اسپانیایی، فرانسوی، لاتین و ... بوده که همانا بیشتر منابع، معمولاً بهجز زبان فارسی به زبان انگلیسی و عربی است.
همچنین کتابخانۀ دانشگاه مفید دربردارنده یک بخش بسیار مهم با آثاری کمیاب و نایاب است که از ارزش معنوی و علمی بسیار خاصی برخوردارند و با شرایط ویژه و سیستمهای نظارتی خاصی از آنها حفاظت و نگهداری میشود. در واقع این آثار ازنظر درونمایه و کیفیّت نسخه، تفاوتهای ویژهای با دیگر آثار دارند؛ برای نمونه: گنجینۀ نسخ خطی، کتب چاپ سنگی و چاپ سربی و همچنین آثار بسیار ویژه با دستخط و امضای مؤلفان معاصر و نیز بزرگان ایران زمین است.[۴۲]
سازمان انتشارات
سازمان انتشارات دانشگاه مفید، در سال 1380 تأسیس شد و مسئولیت جذب و انتشار آثار علمی و پژوهشی اساتید و محققان داخل و خارج از دانشگاه را بر عهده دارد. سازمان انتشارات آثار فراوان تألیفی و ترجمه، در موضوعات مختلفی از جمله فلسفه، اقتصاد، حقوق، علوم سیاسی، الهیات، عرفان، عمومی و... توسط این سازمان منتشر شده است. مسئولیت چاپ و انتشار نشریات دانشگاه مفید نیز بر عهده این مرکز است.[۴۳]
نشریات علمی
دوفصلنامه بین المللی حقوق بشر
حقوق بشر در جهان امروز از چنان اهمیتی برخوردار است که از آن به بنیان حیات و همزیستی بشر یاد می کنند. مقررات و قواعد حقوق بشر، اصولی است که بر پایه آن شأن و کرامت انسانی را پاس می داریم. همة انسان ها به لحاظ اینکه انسانند دارای کرامت و حقوقند. بی تردید همه انسان ها خواهان آنند که در دنیایی توسعه یافته همراه با امنیت، معنویت، حقوق و اخلاق زندگی کنند؛ دنیایی فارغ از خشونت، تبعیض و نابرابری، ستم و استبداد. دنیایی پر از دادگری، صلح، آزادی و بردباری. حقوق بشر باید به تأمین چنین دنیایی برای همه بشریت بیندیشد. از این رو، دوفصلنامة حقوق بشر از سال 1385 برای تبیین مبانی نظری حقوق بشر و راستای تحقق هر چه بیشتر اهداف مرکز مطالعات حقوق بشر در قالب اولین نشریه علمی و کاملاً تخصصی، جهت گسترش پژوهش های اصولی و مبانی نظری حقوق بشر در ایران شروع به فعالیت و انتشار آثار علمی برگزیده نمود. در بیش از 15 سال که آغاز انتشار دوفصلنامة حقوق بشر می گذرد، این دوفصلنامه توانسته است به عنوان یکی از منابع پژوهش در زمینه های مرتبط معرفی شده و به فعالیت خود ادامه دهد.
اين دوفصلنامه با هدف گسترش پژوهشهای اصولی در حوزۀ حقوق بشر، ارائۀ جديدترين مطالعات، دستاوردها و پژوهشهای بين رشتهای انديشمندان داخلی و خارجی در اين زمينه، تقويت گفتمان حقوق بشر بين نظامهای حقوقی با رويكرد حقوق بشری و ارائۀ جديدترين ديدگاههای انديشمندان مسلمان در حوزۀ حقوق بشر منتشر میگردد. دوفصلنامۀ حقوق بشر اولين و تنها نشريه تخصصی دانشگاهی در زمينۀ حقوق بشر با اعتبار شاخص بینالمللی است كه در ايران منتشر میشود.[۴۴]
این نشریه اولین نشریۀ حقوقی دو زبانه فارسی - انگلیسی است که توانسته علاوه بر عضویت در کمیته بین المللی اخلاق نشر «COPE»، امتیاز نمایه در پایگاه بینالمللی اسکوپوس را کسب نماید.[۴۵]
دوفصلنامه هستی و شناخت
دوفصلنامه هستی و شناخت یک نشریۀ فلسفی و بیشتر با رویکرد تحلیلی است که به موضوعهای مختلف و دورههای گوناگون فلسفه میپردازد. در این دوفصلنامه که ادامۀ فعالیت «نامۀ مفید فلسفی» است،[۴۶] سعی بر آن است تا افزون بر پژوهشهای مستقل در مکاتب و موضوعهای فلسفههای اسلامی و غربی، به بحث تطبیق موضوعهای مشترک در فلسفۀ اسلامی و فلسفۀ غرب توجه گردد.[۴۷]
دوفصلنامه حقوق تطبیقی
دوفصلنامه علمی - پژوهشی «حقوق تطبيقی» پیش از این با عنوان «نامۀ حقوقی» ذيل مجلۀ علمی – پژوهشی نامۀ مفيد منتشر میشد، این نشریه اکنون بهصورت مستقل و بهعنوان یک نشریه معتبر[۴۸] در میان مجلات حقوقی کشور شناخته شده و تاکنون مقالات بیشماری را از استادان و پژوهشگران فرهیخته کشور منتشر نموده است.
سياست اصلی اين نشريه، مطالعه، تحلیل و تطبیق مباحث و دستاوردهای حقوقی در نظامهای حقوقی اصیل، گسترش و ارتقای دانش حقوقی، بررسی تحليلی نظام حقوقی اسلام و مطالعۀ تطبیقی آن با دیگر نظامهای حقوقی معاصر است.[۴۹]
دو فصلنامه مطالعات و سیاستهای اقتصادی
دوفصلنامه «مطالعات و سیاستهای اقتصادی» ادامهی دوفصلنامه «نامه اقتصادی» و مجلات نامه مفید میباشد که از فروردین سال 1374 تاکنون توسط دانشگاه مفید به طور پیوسته انتشار یافته است. از ابتدای سال 1379 مجله نامه مفید، به عنوان اولین و تنها مجله علمی - پژوهشی منتشره در شهر مقدس قم، به مدت یازده سال در حوزههای مختلف علوم انسانی خصوصاً حوزههای اقتصادی، فلسفی، حقوقی، علوم قرآنی و سیاسی به انتشار مقالات دانشگاهی پرداخت. به دنبال رشد کیفی جامعه علمی کشور و تخصصیتر شدن مجلات دانشگاهی به تناسب، نامه مفید نیز فعالیت خود را تنها به سه رشته محدود ساخت و از سال 1389 تحت سه عنوان تخصصی «نامه اقتصادی»، «نامه حقوقی» و «نامه فلسفی» به صورت دو شماره در سال انتشار یافت.
نشریه نامه مفید طی سال های 1374-1384 اقدام به انتشار مقالاتی در حوزه اقتصاد، فلسفه و حقوق به صورت فصلنامه نموده است. از سال 1384 الی 1389 اقدام به انتشار تخصصی هر شماره در قالب نام های نامه اقتصادی، نامه حقوقی و نامه فلسفی نموده است. با توجه به نامه شماره 2249/11/3 مورخ 1388/12/26 وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، نشریه نامه اقتصادی طی سال های 1389 - 1393 با عنوان سیاست های اقتصادی منتشر شده است. از سال 1393 تا به اکنون نشریه با نام فعلی (دوفصلنامه مطالعات و سیاست های اقتصادی) به صورت دوفصلنامه منتشر می شود. نامه مفید براساس نامه ی شماره 1373/2910/3 مورخ 1379/11/3 وزارت علوم، تحقیقات و فناوری دارای درجه علمی - پژوهشی می باشد.[۵۰]
همانگونه که از نام این نشریه «مطالعات و سیاستهای اقتصادی» پیداست در دو قسمت مطالعات و سیاستگذاری اقتصادی اقدام به پذیرش و انتشار مقالات مینماید. با توجه به رسالت دانشگاه مفید، مقالاتی که در حوزه مطالعات بنیادی اقتصاد اسلامی، همچنین سیاستهای کاربردی از دیدگاه اقتصاد اسلامی برای اقتصاد ایران باشد؛ در اولویت ارزیابی و پذیرش قرار میگیرد. این مجله با استفاده از بهترین اساتید اقتصاد، به ارزیابی مقالات وارده پرداخته؛ تا ضمن حفظ کیفیت مقالات و استفاده از نتایج آخرین تحقیقات پژوهشگران اقتصادی، جنبه کاربرد آن برای اقتصاد ایران و موافق با دیدگاه اسلامی مورد تأکید قرار گیرد.[۵۱]
دو فصلنامه دین و دنیای معاصر
پژوهش های دانشگاهی در همه قلمرو ها، اگر با رویکردی مساله محور و با هدف روشنگری در زمینه ای صورت گیرد که به کشف رازی اصیل از راز های هستی منجر شود، ارجمند و در خور تقدیر است. در این میان آن دسته از پژوهش ها که با نظر به مسائل و معضلات ناظر به حیطه موسوم به "وضع و حال انسانی" و به قصد گره گشایی از کار فروبسته انسان به انجام می رسند، اهمیتی بیش از پاسخگویی به نیاز آدمی برای دانستن پیدا می کنند.
حوزه مباحث دینی و الاهیاتی، که در مجموعه فراختر علوم انسانی و اجتماعی مندرج است، از یکسو به اعتبار خصلت دو گانه این دسته از علوم که از وجهی ناظر به شناخت واقعیتند و از وجه دیگر ناظر به تغییر آن، و از سوی دیگر به واسطه جایگاه رفیع دین در حیطه "وضع و حال انسانی" از موقعیتی ویژه در خانواده رشته ها و چارچوب های علمی برخوردارست.
شعار دانشگاه مفید، «پای در سنت و رو به آینده» است و بر این اساس دغدغه این دانشگاه در این نشریه آن است که از یکسو با توجه به تعالیم قرآنی و سنت اسلامی، و از سوی دیگر با نظر نقادانه به تعالیم و سنت های دینی دیگر، راهی برای درمان دردهای انسان دردمند معاصر بجویند.
در واقع دانشگاه مفید از مهرماه 1393 تا اسفند ماه 1399 نشریه ای را با رویکرد عمدتاً قرآنی با عنوان «پرتو وحی» منتشر میکرد که این دوفصلنامه در 13 شماره منتشر شد و مقالات آن در سایت دانشگاه مفید در دسترس علاقهمندان قرار دارد. اما در فروردین 1400 با توجه به تغییر رویکرد دانشگاه در انتشار مقالات الاهیاتی و ورود به عرصه انتشار مقالات با موضوعات وابسته به دین در دنیای معاصر، نهایتاً عنوان نشریه به «دین و دنیای معاصر» تغییر پیدا کرده و مقالات با رویکردی جدید دریافت و بررسی می شوند.[۵۲] این نشریه از سال 1399 دارای درجه علمی (علمی - پژوهشی سابق) است و در ارزیابی سال 1400 نشریات علمی کشور از سوی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری رتبه «ب» نشریات علمی را کسب کرده است.[۵۳]
پانویس
- ↑ نیوز
- ↑ دانشگاه مفید در مسیر طلبه
- ↑ پژوهش های مجلس شورای اسلامی
- ↑ و اطلاعات دانشگاه در وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
- ↑ سایت مرجعیت - تسهیلات طلاب در دانشگاه
- ↑ در دانشگاه
- ↑ جامع نشریات کشور
- ↑ آرشیو نشریات کشور
- ↑ حقوقی دانشگاه مفید
- ↑ سایت خبری اجتهاد
- ↑ استنادی بین المللی اسکوپوس-دوفصلنامه حقوق بشر
- ↑ خبرنگاران جوان
- ↑ آزمون های حقوقی
- ↑ اطلاع رسانی دفتر آیت الله العظمی موسوی اردبیلی (ره)
- ↑ شهرکرد - فرمان 6 ماده ای امام خمینی
- ↑ شیعه
- ↑ ۱۷٫۰ ۱۷٫۱ ۱۷٫۲ ۱۷٫۳ ۱۷٫۴ های تحصیلی دانشجویان
- ↑ تحصیلی دانشجویان - مسیر ایرانی
- ↑ خبری ایسنا - کلینیک حقوقی دانشگاه مفید
- ↑ سایت اختبار
- ↑ - مصاحبه با رتبه های تک رقمی
- ↑ خبری سرپوش
- ↑ رشته های الهیات
- ↑ علمی - حرکت بر روی مرز علم
- ↑ مجلات علمی کشور - جی رف
- ↑ خبری حوزه
- ↑ بوک - مبانی نظری حقوق بشر
- ↑ قرآن ایران
- ↑ جمهوری اسلامی ایران
- ↑ جمهوری اسلامی ایران
- ↑ مهر
- ↑ مرکز مطالعات حقوق بشر
- ↑ اقتصاد اسلامی حوزه علمیه قم
- ↑ مرکزی دانشگاه اصفهان
- ↑ دات آی آر
- ↑ خبری حوزه نیوز
- ↑ خبری رسانیوز
- ↑ نیوز
- ↑ علوم - مرکز همکاری های بین المللی
- ↑ کلینیک حقوقی و حقوق کودک دانشگاه مفید
- ↑ - مجمع کتابخانه های تخصصی
- ↑ پایگاه اطلاع رسانی کتابخانه های ایران - کتابخانه و مرکز اسناد دانشگاه مفید
- ↑ کتاب قم - پایگاه معرفی ناشران و فروشگاه اینترنتی کتاب
- ↑ بررسی نشریات علمی کشور - دوفصلنامه حقوق بشر
- ↑ دوفصلنامه بین المللی حقوق بشر
- ↑ مگ ایران - پایگاه جامع نشریات کشور
- ↑ دوفصلنامه علمی هستی و شناخت
- ↑ بررسی نشریات علمی کشور - دوفصلنامه حقوق تطبیقی
- ↑ دوفصلنامه علمی حقوق تطبیقی
- ↑ بررسی نشریات علمی کشور - دوفصلنامه مطالعات و سیاست های اقتصادی
- ↑ دوفصلنامه علمی مطالعات و سیاست های اقتصادی
- ↑ دوفصلنامه دین و دنیای معاصر
- ↑ بررسی نشریات علمی کشور - دوفصلنامه دین و دنیای معاصر
منابع
- وبگاه دانشگاه مفید
- ویکیپدیای انگلیسی: Mofid University
- ویکیپدیای انگلیسی: Abdolkarim Mousavi Ardebili
- شورای عالی انقلاب فرهنگی، اساسنامه دانشگاه علوم انسانی (دارالعلم) مفید(ره)
- مجموعه مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی (مربوط به سالهای ۱۳۶۳ تا ۱۳۶۷)، اداره کل قوانین و مقررات کشور، چاپ اول، تهران،۱۳۶۹ش
پیوند به بیرون
- وبگاه مجتمع آموزشی مفید
- وبگاه سازمان انتشارات دانشگاه مفید
- وبگاه مجله "نامه مفید"، مجله رسمی دانشگاه مفید
- وبگاه مجله "دانش پژوهان"، دانشجویان دانشگاه مفید
- کتابخانه مرکزی دانشگاه مفید