تباکی

خود را به گريه زدن، خود را گريان نشان دادن، خود را شبيه گريه‌كننده ساختن، حالت ‌گريه به خود گرفتن. در راه احياى عاشورا و سوگوارى بر عزاى حسين‌ علیه السلام، هم گريستن، هم گرياندن و هم حالت گريه داشتن ثواب دارد.

حتى اگر كسى نگريد يا گريه‌اش نيايد، گرفتن اين حالت هم در خود شخص حالت اندوه و تحسر ايجاد مى‌كند، هم به مجلس‌ عزا، چهره و رنگ غم مى‌بخشد. تباكى، همسويى با داغداران سوگ عاشوراست و مثل‌ گريستن و گرياندن است.

در حديث امام صادق علیه السلام است: «من انشد فى الحسين شعرافتباكى فله الجنة‌» هر كه درباره حسين، شعرى بگويد و تباكى كند، بهشت براى اوست.

در حديثى هم كه سيد بن طاووس نقل كرده، چنين است: «من تباكى فله الجنة‌» و در حديث قدسى آمده است: «يا موسى! ما من عبد من عبيدى فى ذلك الزمان بكى او تباكى‌ و تعزى على ولد المصطفى الا و كانت له الجنة ثابتا فيها» اى موسى هر يك از بندگانم كه ‌در زمان شهادت فرزند مصطفى‌ صلی الله علیه و آله گريه كند يا حالت گريه به خود گيرد و بر مصيبت‌ سبط پيامبر تعزيت گويد، همواره در بهشت ‌خواهد بود البته غير از تباكى در مصيبت ابا عبدالله الحسين علیه السلام، حالت گريه به خود گرفتن در مناجات و دعا و از خوف خدا نيز مطلوب است و اين از نمونه‌هاى روانى تاثير ظاهر در باطن است.

رسول خدا صلی الله علیه و آله در اين زمينه به ابوذر غفارى فرمود: «يا اباذر! من استطاع ان‌ يبكى فليبك، و من لم يستطع فليشعر قلبه الحزن و ليتباك، ان القلب القاسى بعيد من‌الله‌»

هر كه مى‌تواند گريه كند، پس بگريد و هر كه نتواند، پس در دل خويش حزن قرار دهد و تباكى كند، همانا قلب قساوت گرفته، از خداوند دور است.

امام صادق علیه السلام درباره‌ گريه بر گناه خويش و از خوف خدا مى‌فرمايد: «ان لم يجئك البكاء فتباك، فان خرج‌ منك مثل راس الذباب فبخ بخ‌» اگر گريه‌ات نمى‌آيد، خود را به حالت گريه درآور پس ‌اگر به اندازه سر مگسى اشك بيرون آمد، پس مرحبا به تو.

منابع

جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، نشر معروف.