آیه نسخ

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو

آیه 106 سوره بقره/2 «آیه نسخ» نام گرفته است:[۱]

مشاهده آیه در سوره

مَا نَنسَخْ مِنْ آيَةٍ أَوْ نُنسِهَا نَأْتِ بِخَيْرٍ مِّنْهَا أَوْ مِثْلِهَا أَلَمْ تَعْلَمْ أَنَّ اللّهَ عَلَىَ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ َ

مشاهده آیه در سوره


خداوند در این آیه اعلام مى‌دارد: هر حكمى را كه نسخ كنیم یا به فراموشى بسپاریم، بهتر از آن یا مانندش را مى‌آوریم. در شأن نزول این آیه گفته‌اند: چون خداوند برخى از احكام و دستورها را نسخ مى‌كرد، یهودیان طعنه مى‌زدند و مى‌گفتند: محمد، داراى رأیى متین و محكم نیست؛ زیرا وقتى دستور و حكمى را بیان مى‌كند پس از مدتى حكم و دستور دیگرى برخلاف آن مى‌آورد و خداوند این آیه را بر رد آنان نازل كرد.

به نقلى دیگر، یهودیان مى‌گفتند: محمد اصحاب خود را به امرى مأمور سپس آنان را از آن نهى مى‌كند. اگر سخنان او وحى مى‌بود، تناقضى در آن‌ها وجود نمى‌داشت و این آیه نازل شد.[۲] در معناى نسخ و نسیان در این آیه، مفسران به طور گسترده سخن گفته‌اند.[۳]

پانویس

  1. الرأى الصّواب فى منسوخ الكتاب، ص‌ 19.
  2. اسباب النزول، واحدى، ص‌ 36؛ روض الجنان، ج‌ 2، ص‌ 99.
  3. الناسخ والمنسوخ، ابن ‌حزم، ص‌ 19.

منابع

علی خراسانی، دائرة‌المعارف قرآن كریم، جلد 1، ص 404