الهی نامه‌ی عطار

از دانشنامه‌ی اسلامی
نسخهٔ تاریخ ‏۲۰ ژوئیهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۰:۱۴ توسط Akbari (بحث | مشارکت‌ها)
پرش به ناوبری پرش به جستجو
الهی نامه.jpg
نویسنده فریدالدین عطار نیشابوری
موضوع شعر عرفانی
زبان فارسی
تعداد جلد 1

مثنوی الهی نامه تألیف شیخ فریدالدین عطار نیشابوری شاعر، نویسنده و عارف نامی پایان سده ی ششم و آغاز سده ی هفتم هجری است. عطار درین منظومه کوشیده است که در آن سوی هر کدام از آرزوهای محال ِ انسان، که حاصل تخیّل قرنها و قرنهاست، به انسان بیاموزد که اگر حقیقت ِ هر کدام ازین آرزوها را خواستاری، در درون خویش باید آن را بجویی.[۱]این کتاب اندیشه های تصوف اسلامی را بررسی کرده است. و به تبیین ابعاد عرفان ِ نفس شناختی پرداخته است.

مؤلف

فريدالدين ابوحامد محمد بن ابوبكر ابراهيم بن اسحاق عطّار نيشابورى (537-627ق)، يكى از شعرا و عارفان نام‌آور ايران در اواخر قرن ششم و اوايل قرن هفتم و متولد نیشابور است. آثار شيخ به دو دسته‌ى منظوم و منثور تقسيم مى‌شود. يكى از معروفترين آثار منثور عطّار، تذكر الاولياست كه در اين كتاب، عطار به معرفى 72 تن از اولياء، مشايخ و عرفاى صوفيه پرداخته است. و دیوان اشعار عطار نیز از آثار نظم به نام ایشان می باشد. رحلت این شاعر نامدار در سال 627 ق ذکر شده است.

چگونگی تألیف

کتاب الهی نامه که درباره ی سیر و سلوک عرفانی نگارش شده است، یک جلد دارد. مؤلف، تحلیل ساده و روان دارد. این کتاب در بیست و یک مقاله ی موضوعی نگارش شده است.


نمونه ای از متن

در قسمتی از الهی نامه که مربوط به قسمت ِ: «سؤال مرد درویش از جعفر صادق (علیه السلام)» است نویسنده شرح می دهد:


مگر پرسید آن درویش حالی

بصدق از جعفر صادق سؤالی

که از چیست این همه زهدت شب و روز؟

جوابش داد آن شمع ِ دل افروز

که چون کارم یکی دیگر نمی‌کرد

کسی روزی غم ِ چون من نمی ‌خورد

چو کار ِ من مرا بایست کردن

فگندم کاهلی کردن ز گردن

چو رزق ِ من مرا افتاد آغاز

مرا نه حرص باقی ماند و نه آز

چو مرگ ِ من مرا افتاد ناکام

برای مرگ ِ خود برداشتم گام

چو در مردم وفایی می‌ندیدم

بجان و دل وفای حق گزیدم

جُزین چیزی که می ‌پنداشتم من

چو می‌ پنداشتم بگذاشتم من[۲]



پانویس

  1. عطار نیشابوری؛ مثنوی الهی نامه، تهران: انتشارات سخن، چاپ ششم، 1392؛ ص 29.
  2. عطار نیشابوری؛ مثنوی الهی نامه، تهران: انتشارات سخن، چاپ ششم، 1392؛ ص 186.


منابع