آیه نبأ

نبأ به معناى خبر است و آیه 6 سوره حجرات/49 بر لزوم بررسى خبر فاسق پاى فشرده تا از روى نادانى، عمل نابه‌جایى تحقق نیابد؛ از همین رو آن را «آیه نبأ» گفته‌اند:

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِن جَاءكُمْ فَاسِقٌ بِنَبَأٍ فَتَبَيَّنُوا أَن تُصِيبُوا قَوْمًا بِجَهَالَةٍ فَتُصْبِحُوا عَلَى مَا فَعَلْتُمْ نَادِمِينَ َ

[49–6] (مشاهده آیه در سوره)

به نقل ابن عباس، قتاده و مجاهد این آیه درباره ولید بن عتبه نازل شده است. رسول خدا صلى الله علیه و آله او را براى گردآورى صدقات طایفه بنى مصطلق فرستاد. مردم با شادى براى استقبال از او بیرون آمدند؛ ولى چون در دوران جاهلیت بین ولید و آنان دشمنى وجود داشت، ولید توهم كرد كه قصد كشتن او را دارند؛ بدین سبب به طرف رسول خدا صلى الله علیه و آله بازگشت و گزارش داد كه این طایفه از پرداخت زكات خوددارى كردند.

حضرت سخت ناراحت شد و به فكر جنگ با آنان افتاد كه این آیه نازل شد. بسیارى از اصولیان به مفهوم وصف و نیز مفهوم شرط این آیه استناد كرده و حجیت خبر شخص عادل را استفاده كرده‌اند.

منابع

علی خراسانی، دائرة‌المعارف قرآن كریم، جلد 1، ص 402-403