الهدایة (کتاب)
نویسنده | شیخ صدوق |
موضوع | فقه شیعه |
زبان | عربی |
تعداد جلد | 1 |
التحقيق | مؤسسة الإمام الهادي(ع) |
|
محتویات
مؤلف الهدایه
ابوجعفر محمد بن على بن بابويه قمى، معروف به شيخ صدوق (م 381 ق).
زندگينامه و اظهارنظرها
بر اثر دعاى حضرت حجت عليه السلام كودكى به دنيا آمد كه او را محمد ناميدند. شيخ صدوق از نبوغ خاصى برخوردار بود و از كودكى در مسير علم و فراگيرى احاديث معصومان بود.
در نوجوانى شروع به تأليف كتاب نمود و مرجعى صادق در بيان گفتار معصومان بود. وى فقيهى كامل، محدثى جامع، نويسنده اى ماهر و از استعداد و حافظه اى قوى برخوردار بود و در حفظ و ضبط احاديث يكتاى آن زمان بشمار مى رفت. صدوق عمر خويش را به تأليف كتب و ارشاد مردم عصر خويش گذرانيد. جمع تأليفات او را تا سيصد جلد نوشته اند. صدوق با آل بويه معاصر بود. او در شهر رى وفات كرد و اكنون قبرش زيارتگاه شده است. در زمان قاجار، هنگام اصلاح قبرش، جسد تازه او نمايان گرديد و حتى رنگ حناى ناخن دست او پس از قرنها مشهود بود.
استادان شیخ صدوق
- محمد بن حسن بن احمد بن وليد
- احمد بن على بن ابراهيم بن هاشم قمى
- احمد بن محمد بن يحيى عطار اشعرى
- محمد بن احمد بن على اسدى معروف به ابن جرادة بروعى
- احمد بن محمد بن صقر صائغ العدل
- احمد بن محمد بن حسن قطان
- حسين بن احمد بيهقى
- احمد بن ابراهيم بن بكر خوزى
- على بن ثابت دواليبى
- محمد بن بكران نقاش
- حسن بن محمد بن عمرو بصرى...
شاگردان ایشان
- حسين بن على بن موسى
- حسن بن حسين بن على
- على بن احمد پدر نجاشى
- ابوالقاسم على بن محمد بن خزازى
- حسين بن عبيدالله غضائرى
- هارون بن موسى تلعكبرى
- محمد بن طلحه نعالى بغدادى
- ابوبكر محمد بن احمد بن على
تأليفات شیخ صدوق
- من لايحضره الفقيه
- عيون الاخبار
- جامع الاخبار
- معانى الاخبار
- ثواب الاعمال و عقاب الاعمال
- علل الشرائع
- اوصاف النبى
- اثبات الوصية
- اثبات الخلافة صفات الشيعة
- فضل الشيعة
- ذكر المجالس
- خصال
- توحيد
- اعتقادات
- الاوائل والاواخر
- دعائم الاسلام
- هدايه
- مقنع
- مصابيح
- مصباح
- معراج
- ابطال
- اختيار
- كتاب طهارت
- كتاب صلات
- كتاب صوم و...[۱]
معرفى اجمالى كتاب
اين كتاب دو بخش دارد: بخش نخست مربوط به اصول اعتقادى از قبيل توحيد، نبوت، امامت، تقيه، اسلام و ایمان، امر به معروف و نهی از منكر، جهاد، اركان الاسلام و نيت است. بخش دوم در فروع فقهى است كه از ابواب طهارت شروع مى شود و به ابواب ارث پايان مى پذيرد.
در طول قرون فقهاى شيعه، اهتمام و توجه خاصى به اين كتاب داشته اند و آن از مصادر فقهى و روايى معتبر در نزد آنها بوده است؛ تا جايى كه بزرگان شيعه آنچه در اين كتاب ذكر شده به عنوان حديث تلقى كرده اند. شيخ انصارى مى فرمايد: «...كما عمل بفتاوى على بن بابويه لتنزيل فتواه منزلة روايته...».[۲]
وضعيت نشر کتاب
اين كتاب به همت مؤسسة الامام الهادى در قم به سال 1418 ق چاپ و منتشر شده است.
منابع
کتابشناسي تفصيلي مذاهب اسلامي/ نویسنده: محمدرضا ضميري