تمهید الاصول فی علم الکلام (کتاب)

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو

مؤلف:

شيخ الطائفه محمد بن حسن طوسى (م 460 ق).

معرفى اجمالى كتاب:

اين كتاب در موضوع علم كلام مطابق با مذهب شيعه اماميه است. مؤلف كتاب را در چهار بخش تنظيم نموده است:

  • بخش اول در توحيد و اثبات صفات خداوند ـ از جمله عدل الهى ـ است.
  • بخش دوم در ماهيت كلام خداوند و تشريع است كه راهنماى تكليف است و از صفت عدل حاصل مى شود.
  • بخش سوم در وعد و وعيد است كه به دنبال برانگيختن پيامبران حاصل مى شود و نتيجه آن، عمل كردن به تكليف يا پرهيز از آن است.
  • بخش چهارم در به پاداشتن حكومت دينى و عدل اسلامى براى اجراى شرع و نتايج حاصل از آن است.

روش شيخ در عنوان كردن و خصايص استدلالى او در اين كتاب عبارت است از:

  • 1. در آغاز هر فصل خلاصه مطالب را به طور فهرست‌وار مى آورد و مشخص مى كند كه چه چيزهايى ذكر خواهد كرد.
  • 2. هنگام شروع مطلب، قضيه مورد بحث را مطرح مى كند و پس از تعريف موضوع و كليات مربوط به آن، دليل اثبات قضيه را مى آورد. پس از آن نظر ديگران و قضاياى فرعى و ابهاماتى را كه شايد پيش بيايد، در قالب سؤال و جواب مى آورد.

وضعيت نشر:

ترجمه فارسى اين كتاب به همت انتشارات انجمن اسلامى حكمت و فلسفه ايران در سال 1358 ش چاپ شده است.