آيه اكمال

بخشى از سومین آیه سوره مائده/ 5 را «آیه اكمال» نامیده اند.

«اليومَ أكمَلتُ لَكُم دِينَكُم و أَتممتُ عَليكُم نِعمَتِى و رَضِيتُ لَكُم الإِسلمَ دِينًا... ».

به اجماع عالمان شیعه و عقیده برخى از مفسران اهل سنت، این آیه در قضیه غدیر خم و پس از نصب حضرت امام علی علیه‌السلام به امامت نازل شده است. بسیارى از روایات اهل سنّت نیز نزول آیه اكمال را پس از جریان غدیر خم مى دانند.

سیوطى از ابى سعید خدرى نقل كرده كه چون پیامبر، ولایت على علیه‌السلام را در روز غدیر خم اعلام كرد، جبرئیل این آیه را فرود آورد. او همچنین از ابوهریره نقل مى كند كه چون روز غدیر خم (هیجده ذی الحجه) شد، پیامبر صلى الله علیه و آله فرمود: من كنت مولاه فعلىّ مولاه و آن هنگام این آیه نازل شد.

خطیب بغدادى نیز مى گوید: در روز غدیر خم، پیامبر دست على بن ابى‌طالب را گرفت و فرمود: آیا من ولىّ مؤمنان نیستم؟ جمعیت، ولایت او را تأیید كردند؛ سپس فرمود: من كنت مولاه فعلىّ مولاه، و عمر بن خطاب گفت: اى پسر ابوطالب! بر تو مبارك باد.

سرور من و سرور هر مسلمانى شدى؛ آنگاه آیه «الیومَ اكملتُ لَكُم دِینَكُم» نازل شد.

منابع

علی خراسانی، دائرة‌المعارف قرآن كریم، جلد 1، ص 372-371