قاسطین

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو

اين كلمه - به معناى ستمگران حق ستيز - لقب گروهى از دشمنان امام علی علیه السلام است كه سركرده آن، معاوية بن ابى سفيان بود.

او سال‌ها پيش به حكومت شام رسيده و سخت بدين حكومت دلبسته بود و از آن رو كه امام على علیه السلام حكومت كسى چون او را بر مسلمانان روا نمى‌دانست، به مخالفت با امام علیه السلام برخاست.

معاويه خونخواهى عثمان را بهانه كرد و جنگى عليه امام على علیه السلام راه انداخت. اين جنگ كه به «جنگ صفين» مشهور است، در شوال سال 36 ه. آغاز گشت و تا سال 37 ه. ادامه يافت. سرانجام نشانه‌هاى شكست كامل در لشكر معاويه هويدا گشت؛ امّا عمرو بن عاص نيرنگى زد و لشكر را از شكست رهانيد.

او قرآن‌ها را بر نيزه كرد و گفت كه خدا و قرآن بايد ميان دو لشكر داورى كنند. عده‌اى از لشكريان امام علیه السلام نيز فريب خوردند و خواهان آتش‌بس شدند.

امام على علیه السلام بدانان فرمود كه اين نيرنگ است و سپاه شام پيرو قرآن نيست؛ امّا لشكريان و از جمله اشعث بن قيس كندى، نپذيرفتند و امام علیه السلام را مجبور كردند كه از نبرد بازايستد و تن به «حكميت» دهد. بدين سان، جنگ صفين - كه كشتگان فراوانى بر جاى نهاد - بدون نتيجه پايان يافت.

منابع

جمعی از نویسندگان، فرهنگ شیعه، ج1، ص 96.