نثر طوبی (کتاب)

مولفان:

علامه حاج ميرزا ابوالحسن شعراني (1320-1393 هـ.ق): از عالمان برجسته تهران و استاد علامه حسن زاده آملی است. امتياز برجسته مرحوم شعراني اين است كه ايشان از معدود افراد جامع بين معقول و منقول در قرن اخير و حتي صاحب نظر در علومي چون نجوم، رياضي و طب بوده اند.

ایشان آثار بسیاری در موضوعات مختلف همچون: تفسير و علوم قرآن، حدیث و درایت، فقه و اصول، فلسفه و کلام، هیئت و نجوم و تاریخ و فنون دیگر دارند. و با تصحیح و تحشیه و ترجمه و شرح بسیاری از کتب ذی‌قیمت شیعه خدمات بزرگی به جهان تشیع نموده‌اند.

محمد قریب (م 1384 هـ.ش): محقق و مؤلف ادبي و متبحر در رشته‌هاي ادبيات فارسي و ادبيات عرب می‌باشد و تحقيقات گسترده‌اي را در اين رشته‌ها به عمل آورد. استاد قريب در طی حيات با بركت خود در سال‌هاي قبل از انقلاب و بعد از انقلاب به نشر و ترويج معارف اسلامي و فرهنگ اصيل اهل بيت علیهم‌السلام در مدارس و دبيرستان‌هاي بزرگ تهران پرداخت و در اين راستا شاگردان فراواني را تربيت نمود. او در سن 95 سالگی دارفانی را وداع گفت.

معرفی اثر:

کتاب نثر طوبی یا دایره المعارف لغات قرآن مجید کتابی است که به توضیح و تبیین واژگان قرآن و واژگان مربوط به قرآن می‌پردازد. از اول تا حرف ظاء آن به قلم مرحوم آیت الله شعرانی است و از حرف عین تا آخر کتاب که حرف یاء است به قلم آقای محمد قریب است توضیح این که مرحوم آیت الله شعرانی چنانچه خود در قسمت الحاقی جلد آخر تفسیر ابولفتوح رازی طبع دوازده جلدی مرقوم داشته‌اند.

کتاب نثر طوبی یا لغات القران را تا حرف سین نوشته بودند و تا همین مقدار را در آخر تفسیر جلد 12 ملحق نموده و به طبع رسانیده‌اند و سپس در صدد تکمیل آن بوده، تا به صورت کتاب مستقلی طبع کنند و هنوز به اتمام آن موفق نشده رحلت می‌کنند و تا حرف ظاء را تکمیل نموده بودند و در این حال آقای محمد قریب آن را تکمیل و از عین تا حرف یاء را تکمیل و به نوشته‌های مرحوم شعرانی ضمیمه نموده و به صورت کتاب فعلی مستقلا طبع می‌شود.

کلمه الله اولین کلمه ایست که در کتاب معنا شده است که احتمالاً به جهت تشرف لفظ ان را مقدم نموده‌اند. پس از آن الفاظ دیگر به ترتیب حروف الفبا آمده‌اند البته با رعایت حرف اول و دوم در ترتیب روش علامه شعراني در اين کتاب اغلب بدين صورت است که ابتدا به بيان معناي لغوي واژه پرداخته و بعد آياتی که مشتقات واژه در آن به کار رفته است آورده به تبيين و توضيح معنای واژه در آن آيات می‌پردازد و به جهت اختصار هر جا لازم می‌بیند به محل ذکر آیه و تفسیر آن در تفسیر ابوالفتوح ارجاع می‌دهد.

اما محمد قریب که از حرف عین تا آخر کتاب را نوشته چون با مراجعه به تفاسیر و قاموس‌ها و معاجم قرانی به بیان معنای واژگان می‌پرداخته است، ارجاع به تفسیر ابولفتوح ننموده و به جای آن در پایان توضیح برخی واژه‌ها منابع خود را ذکر نموده است.