برونئی

در جنوب شرقی آسیا بین مجمع الجزایر فیلیپین و اندونزی جزیره ای به نام بورنئو قرار دارد که از نظر وسعت سومین جزیره بزرگ جهان است. مساحت کشور پادشاهی برونئی دارالسلام 5765 کیلومتر مربع است، این منطقه پوشیده از جنگل های بارانی مناطق حاره می باشد. بخش عظیمی از کشور پوشیده از گیاهان و جنگل های استوایی است، برونئی دارالسلام به علت نزدیکی به خط استوا دارای آب و هوایی گرمسیری استوایی پر باران است.

جزایر

برونئی دارالسلام دارای 33 جزیره است که این جزایر کوچک و از وسعت محدودی برخوردارند و مساحت کل آنها 7939 هکتار می باشد که این مقدار 4/1 درصد کل مساحت برونئی را تشکیل می دهد به جز دو جزیره، بقیه در میان رودهای بزرگ واقع شده اند.

جغرافیای انسانی

براساس آمار سال 2000 جمعیت کل این کشور بالغ بر 338366 نفر است . جمعیت برونئی دارالسلام آمیزه ای از نژادهای مختلف جنوب شرقی آسیا است. از این جمعیت 68 درصد مالایایی، 15 درصد چینی و17 درصد از سایر قومیتها هستند . 67 درصد مردم در شهرها و 33 درصد جمعیت در حومه شهرها زندگی می کنند. همچنین بیش از 85 درصد مردم برونئی در شهرها ساحلی و کناره زندگی می کنند چرا که همه امکانات و فعالیت های فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی در آنجا متمرکز است.

زبان و خط

زبان رسمی این کشور ملایو است. دولت برونئی تلاش دارد زبان ملایو را به عنوان زبان ملی زنده نگه دارد و در عین حال برای آموزش زبان انگلیسی اهمیت ویژه ای قائل است. خط رسمی این کشور لاتین بوده و نگارش جاری که شبیه رسم الخط فارسی و عربی است نیز آموزش داده می شود.

دین

به طور کلی مسلمانان 67 درصد، بودائیان 13 درصد، مسیحیان 10 درصد و اعتقادات برسی و سایر اعتقادات 10 درصد جمعیت این کشور را تشکیل می دهند. روابط پیرامون ادیان و مذاهب مختلف با یکدیگر تاکنون برخوردهای شدیدی بین مسلمانان و سایر اقلیتهای روی نداده است. از مهمترین دلائل عدم برخورد و وجود زندگی مسالمت آمیز مردم مسلمان ملایو و چینی ها و دیگر ادیان می توان به ویژگیهای مردم مسلمان جنوب شرقی آسیا به ویژه برونئی اشاره کرد. مسلمانان این منطقه با ادغام فرهنگ ملایو و دیانت اسلامی شکل زیبای از چهره اسلام ارائه داده اند . تواضع زیاد مردم، احترام بزرگتران، تنظیم وقت یا اوقات نماز و مناسبتها دینی، پایبندی به نماز جماعت و جمعه و انجام اذ کار و نوافل، تبرک و تیامن و توسل، بزرگداشت جشنها، اعیاد و مناسبت های اسلامی، اعتقاد به کامل بودن اسلام به عنوان دین دنیا و آخرت، تشکیلات مذهبی از جمله دستاورهای مثبت اسلامی برای این کشور است .

شورای مذهبی

این شورا براساس قانون اساسی سال 1959 و عرف مرکب از عده ای رجال دینی و معمرین مذهبی به صورت دائمی تشکیل شده و پادشاه را در امور مذهبی یاری می کند.

وزارت امور مذهبی

وزارت امور دینی براساس احتیاجات برونئی برای تنظیم امور مذهبی که مورد تعظیم عمومی مردم مسلمان است تشکیل ش،د وظیفه این وزارت نظارت بر انجام امور مذهبی و تعلیمات مذهبی در تمام سطوح جامعه است. براساس برنامه های این نهاد برای تمامی سطوح مدارس تعالیم اسلامی لحاظ شده و برنامه های آموزشی دینی از طریق رادیو و تلویزیون نیز از جمله موارد آموزش عمومی اسلام است که با جدیت و اهتمام ویژه ای پیگری می شود.

جغرافیای سیاسی

برونئی کشوری مسلمان و ثروتمند است و این سلطان نشین کوچکترین و ثروتمندترین کشور آسیای جنوب شرقی است. این کشور به صورت باریکه ای جنگلی در شمال غربی سواحل جزیره برونئو قرار داد . جنگلهای انبوه قسمت میانی این کشور می تواند بهترین دفاع در مقابل یک تهاجم از ساحل باشد. با توجه به اهمیت این منطقه از نظر استراتژیک که همواره دستخوش چالشهای سیاسی بین قدرت های بزرگ از جمله آمریکا و چین می باشد و لذا ایالات متحده آمریکا به دنبال روابط بیشتری با برونئی است. تخمین زده می شود که ذخایر نفتی برونئی می تواند این کشور را به خوبی به سمت قرن آینده هدایت کند و فروش گاز مایع طبیعی به ژاپن و کره جنوبی دیگر منبع بزرگ درآمد آن کشور می باشد. ساکنین برونئی دارای یکی از بالاترین استانداردهای درآمد سرانه در جهان هستند و این مسئله ارتباط مستقیمی با نوسانات قیمت نفت دارد . نظرات مختلفی درباره توسعه و نفوذ اسلام در این منطقه از طرف محققین عنوان شده که به طور خلاصه می توان گفت صرف نظر از جهات معنوی موضوع آشنایی مردم جنوب شرقی آسیا با اصول و تعالیم اسلامی در نتیجه مسافرت بازرگانی مسلمانان، علما و روحانیون به این قسمت جهان بوده است. سلاطین برونئی همگی از نسل سادات بوده اند که برخی از طریق امام حسن و برخی از طریق امام حسین علیه السلام به رسول خدا انتساب دارند. در سالهای اخیر تمام مغازه های مشروب فروشی داخل کشور تعطیل شد و بانوان ملزم به رعایت حجاب اسلامی در ادارات و مراکز دولتی گردیده اند. از 13 روز تعطیلی رسمی برونئی هشت روز آن تعطیلات رسمی اسلامی است که عبارتند از تولد پیامبر اکرم (ص) و روز 17 ماه رمضان ـ روز اول محرم ـ عید فطر ـ عید قربان ـ عید مبعث، که همگی از تعطیلات اسلامی است. برای تربیت مدرس قرآن کریم هر ساله تعدادی از افراد برای آموزش به دانشگاه الازهر در مصر اعزام می شوند.

اوضاع اجتماعی، فرهنگی و آموزشی

قبل از ورود اسلام، هندوها آیین خود را به این کشور آورده بودند و قبل از آنها مردم دارای یک اقتصاد روستایی بدوی و معتقد به روح پرستی و انواع خرافات بودند اما هنگامی که اسلام به صورت دین رسمی در آمد بسیاری از سنت های کهن مالایو در منطقه را به خود جذب کرده، این سنت ها با آداب و سنن اسلامی آمیخته شده است و مردم نیز به آداب و سنن مذهبی و سنت های قدیمی مالایو را که قبل از به هم آمیخته شده است پایبند بوده و رعایت می کنند. اما با ورود غربی ها و استعمار انگلیسی ها مردم این کشور به تدریج مجبور شدند که با فرهنگ غرب که در درجه اول با اسلام و بعداً با فرهنگ بومی خودشان منافات داشت، آمیزش داشته باشند ولی به هر حال نسبت به سایر جوامع شرقی آسیا مردم برونئی پایبندی بیشتری به اسلام داشته اند.

خصایص ویژه اجتماعی

مردم برونئی بسیار مهربان و مهمان نواز و صلح طلب می باشند، تأثیر تمدنهای متعدد هند و بودایی و اسلام کاملاً در اخلاق و رفتار مردم برونئی آشکار است، اسلام با تمام خصایص نیک خود تا عمق جان مردم نفوذ یافته و با مردم آمیخته شده است.

نسل جوان

بیش از نیمی از جمعیت برونئی را جوانان تشکیل می دهند. دولت نیز توجه زیادی را نسبت به آموزش و پرورش این نسل دارد، به طوری که امروزه توسط وزارت اوقاف کلاس های تعلیم قرآن کریم تأسیس شده و جوانان از سنین کودکی با معارف اسلامی آشنا می شوند.

وضعیت زنان

زنان 47 درصد جمعیت برونئی را تشکیل می دهند. زنان در برونئی از حقوق مساوی با مردان برخورد دارند. مشارکت زنان در فعالیت های اجتماعی همواره افزایش یافته و نقش فعال خود را در بهبود وضع جامعه ایفا می کنند. همچنین به دلیل برخوداری از آیین اسلام، زنان از احترام بالایی برخوردارند و برخی از مسئولیت های اجتماعی را بر عهده دارند. موقعیتهای تحصیلی نیز به طورمساوی برای زنان و مردان فراهم است . بیش از دو سوم زنان برونئی شاغل هستند، زنانی که ملیت برونئی را دارند اغلب کارمند دولت و از حقوق زیادی برخوردارند.

منبع

نگاهی به موقعیت مسلمانان برونئی ، خبرگزاری مهر،29 خرداد 1386