آداب خانه

الگو:نیازمند وویرایش فنی آداب خانه مربوط بخانه و آداب ورود به آن و خروج از آن است.

آداب خانه در آیات

آداب خانه در آيات و روايات بسيار آمده و ذيل واژه هاى مربوطه در اين كتاب ذكر شده است، از جمله اين امور:

نظافت خانه از جاروب كردن و زدودن تار عنكبوت از آن و بيرون بردن خاكروبه هر روزه و نگه نداشتن آن در شب، شب هنگام درب خانه را بستن و ظروف خانه سرگشاده ننهادن و فرو نشاندن چراغ هنگام خفتن و سقف خانه را بيش از هفت ذراع و بروايت ديگر هشت ذراع بالا نبردن و با عمامه از خانه بيرون شدن.

ليس البر بان تأتوا البيوت من ظهورها و لكن البر من اتقى و اتوا البيوت من ابوابها و اتقوا الله لعلكم تفلحون . يا ايها الذين آمنوا لا تدخلوا بيوتا غير بيوتكم حتى تستأنسوا و تسلموا على اهلها ذلكم خير لكم لعلكم تذكّرون فاذا دخلتم بيوتا فسلّموا على انفسكم تحية من عند الله مباركة طيبة .

آداب ورود و خروج از خانه در روایات

و در آداب ورود بخانه و بيرون شدن از آن از اميرالمؤمنين (ع) رسيده كه : «چون به خانه خودواردمى شويدبه اهل خانه سلام كنيد» و اگر كسى در خانه نبود بگوئيد : «السلام علينا من عند ربنا» و قل هو الله احد بخوانيد تا گاهى كه به خانه درآئيد،هنگام بيرون شدن از خانه آيات آخر سوره آل عمران از انّ فى خلق السماوات و الارض تا آخر سوره و آية الكرسى و انا انزلناه و فاتحة الكتاب خوانده شود.

در حديث ديگر آمده كه هنگام بيرون شدن از خانه بخواند: «آمنت بالله توكلت على الله لا حول و لا قوّه الاّ بالله».

ابوحمزه ثمالى روايت كند كه امام سجاد(ع) هنگام بيرون رفتن از خانه مى خواند: «بسم الله حسبى الله توكلت على الله اللهم انّى اسئلك خير امورى كلها و اعوذ بك من خزى الدنيا و عذاب الآخرة».

از اميرالمؤمنين (ع) روايت شده كه : «چون كسى بخواهد پى كارى رود پگاه پنج شنبه از خانه بيرون آيد.

از امام صادق (ع) رسيده كه مردهنگام ورود بخانه خود بخانواده اش سلام كند و در حال ورود بدرگاه خانه كفش خود را بصدا درآورد و سرفه كند تا اهل خانه خبردار شوند مبادا چيزى بچشم بيند كه وى را ناخوشايند باشد».

«نگهدارى حيوانات در خانه

از حيواناتى كه طبق احاديث نگهدارى آنها در خانه ممدوح مى باشد عبارتند از: كبوتر و گوسفند و مرغ خانگى و خروس.

وليمه خانه

پيغمبر اكرم (ص) فرمود: «وليمه (سفره عام) نباشد جز در پنج مورد: عروسى و نوزاد و ختنه و خانه نو و بازگشت از مكه». در حديث ديگر از آن حضرت آمده كه : «هر كه خانه اى بسازد و گوسفند فربهى بكشد و آن را بفقرا اطعام نمايد و بگويد: «خداوندا شر جن و انس و شياطين از من دفع بفرما و مرا در اين ساختمان بركت ده» خداوند خواسته اش را به اجابت مقرون دارد».

«خانه هائى كه ناخوانده ميتوان در آنها غذا خورد»

طبق آيه كريمه 61 سوره مباركه نور از قرآن كريم: ليس على الاعمى حرج و لا على الاعرج حرج ، و لا على المريض حرج و لا على انفسكم ان تأكلوا من بيوتكم... ; بر نابينا و لنگ و بيمار سختگيرى نشود (در خوردن غذا گاهى كه با افراد سالم كنار يك سفره باشند كه آنها در كيفيت خوردن معذورند. يا مراد معذور بودن آنها است در جهاد. وجوه ديگر نيز گفته شده) و نيز باكى نيست كه از خانه هاى خودتان يا خانه هاى پدران يا مادرانتان يا برادران يا خواهرانتان يا اعمام يا عمات يا خال و خاله تان يا خانه اى كه مالك كليدش را بشما سپرده باشد و يا خانه دوستتان غذا تناول كنيد. حسب اقوال مفسرين يعنى بدون اذن مالك و غذاهائى از قبيل خرما و نان و نان خورش چه رسد بغذاهاى فاسد شدنى از قبيل سبزيجات كه انسان مجاز است تا يقين بعدم رضايت مالكهاى مزبور نكرده آنگونه غذاها را از آن خانه ها در حد نياز و بدون اسراف بخورد.

منبع

• سید مصطفی حسینی دشتی، فرهنگ معارف و معاریف.