ابراهیم خلیل

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو

تولد حضرت ابراهيم علیه السلام

حضرت ابراهیم علیه السلام در کشور بابل و در دوران حكومت «نمرود بن كنعان» چشم به جهان گشود.[۱] نمرود، بر اساس پیشگویی کاهنان و ستاره شناسان که از به دنیا آمدن کودکی که تاج و تخت او را در هم می‌کوبد، خبر داده بودند. دستور داده بود از زنان باردار مراقبت بسیار به عمل آید. از این رو مادر حضرت ابراهیم، امیله، به هنگام درد زایمان رو به صحرا نهاد و فرزند خود، ابراهیم را در غاری در بالای کوهی به دنیا آورد و تا سال‌ها او را در همان مکان مخفی نگه داشت.[۲]

خاندان حضرت ابراهیم علیه السلام

حضرت ابراهیم علیه السلام پسر تارخ از نوادگان حضرت نوح علیه السلام و از پیامبران بزرگ الهی است. پیامبران هر سه دین توحیدی جهان یعنی اسلام، مسیحیت و یهودیت، از فرزندان ابراهیم به شمار می‌آیند. ابراهیم بر طبق روایات، 3000 سال پس از آفرینش آدم یا 1263 سال پس از نوح به دنیا آمد.[۳]

ورود ابراهیم علیه السلام به اجتماع

ابراهيم، سيزده سال تمام در گوشه آن غار كه راه ورودى تنگى داشت به سر برد، پس از سيزده سال مادر، او را بيرون آورد. ابراهيم گام در اجتماع نهاد، چشم نمروديان به ناشناسى افتاد، مادر ابراهيم گفت: اين فرزند من است پيش از پيش گويى منجمان متولد گشته است.[۴]

ابراهيم از غار بيرون آمد توحيد فطرى[۵] خود را با مشاهده زمين و آسمان، درخشيدن ستارگان و سرسبز گشتن درختان، كامل تر ساخت: او گروهى را ديد كه در برابر درخشندگى ستارگان، عقل و هوش خود را از دست داده اند. عده ديگرى را ديد كه سطح افكارشان از اين هم پست تر بود و بت هاى تراشيده را عبادت كردند. بدتر از همه اين ها، شخصى از جهل و نادانى مردم استفاده كرده به مردم خدايى مى فروخت.

ابراهيم ناچار است خود را براى مبارزه در اين سه جبهه مختلف آماده سازد. قرآن مجيد، داستان مبارزه هاى وى را در اين سه صحنه نقل كرده است.

مبارزه ابراهیم علیه السلام با بت پرستی

ابرهیم که در استدلال و سخنوری از استعداد خوبی برخوردار بود به فرمان خدا دعوت به توحید را از عموی خویش آزر شروع کرد، در مرحله بعد به میان قوم خود رفت و پس از گذر از مرحله سخنرانی و مرز استدلال، برای درهم شکستن باورهای بی‌پایه‌ی بت‌پرستان با تبر، بت‌های بتکده بت‌پرستان را درهم شکست. او با این کار، مورد خشم نمرود و مردم قرار گرفت و به فرمان نمرود در آتش افکنده شد ولی خدا خطاب به آتش فرمان داد: «یا نار کونی برداً و سلاماً علی ابراهیم» (ای‌ آتش! بر ابرهیم سرد و آرام باش) و ابراهیم بدون آن که از آتش گزندی ببیند، از میان آن بیرون آمد.

ابراهیم به دستور نمرود، از سرزمین خود رانده شد و همراه همسرش، ساره به مصر رفت و به دعوت توحیدی خود ادامه داد. پس از ازدواج با همسر دوم خود، هاجر مصری به شام رفت، آنگاه برای دلجویی از ساره، هاجر و فرزندش اسماعیل را به مکه برد و خود به شام برگشت.

او از سوی خدا «خلیل الله» (دوست خدا) لقب یافت. در آستانه پیری به اتفاق فرزندش اسماعیل، مأمور تعمیر و آبادانی خانه خدا شد و آنگاه به دنبال خوابی که دیده بود، اسماعیل را جهت ذبح به قربانگاه برد و از آزمایش الهی سربلند بیرون آمد. حضرت ابراهیم فرزندی هم از ساره داشت به نام اسحاق که پیامبران بنی اسرائیل از نسل اویند.

وفات حضرت ابراهیم علیه السلام

مدت زندگانی حضرت ابراهیم را از 175 تا 200 سال نوشته اند. وی در مزرعه اش به نام «حبرون» مدفون است که امروزه آن را شهر الخلیل می‌نامند.

پانویس

  1. فروغ ابدیت، جعفر سبحانی تبریزی، ص 87.
  2. [حضرت ابراهیم علیه السلام، دانشنامه رشد]
  3. [حضرت ابراهیم علیه السلام، دانشنامه رشد]
  4. تفسير برهان، ج 1، ص 535.
  5. مقصود از توحيد فطرى، همان نداى خداگرايى است كه هر انسانى آن را از درون خود مى شنود، بدون اين كه در اين گرايش تحت تأثير عوامل خارجى قرار گيرد.

منابع

  • جعفر سبحانی، فروغ ابدیت.
  • دانشنامه رشد، حضرت ابراهیم علیه السلام.