زیانکاران در حماسه کربلا

کربلا، صحنه ظهور چهره هایی با نگرش ها، عملکردها و فرجام های گوناگون است، «زیانکاران » و در مقابل آن «ره یافتگان » ، دو طیف نمادین جامعه آن عصر بودند که با وجود نقطه های مشترک، رفتار مختلفی را در آن حادثه از خود نشان دادند .

ره یافتگان

ره یافتگان، با پیشینه ای نه چندان مثبت و گاه منفی، ضمن شکستن زنجیرهای شیفتگی دنیا، دعوت امام زمان را لبیک گفته و در رکاب آن سالار نیک بختان، زندگی خویش را با میمنت و مبارکی پیوند دادند . زهیر بن قین، حر بن یزید، حارث بن امرءالقیس، نعمان و حلاس بن عمرو، بکر بن حی، عمرو بن ضبیعه و . . . در زمره این گروه اند که در برزخ ماندن و رفتن، رفتن به سمت عشق را پذیرا شدند .

جاماندگان از قافله کربلا

از جمله افرادی که به دلایل مختلف کهولت سن وغیره از قافله عاشورا جاماندند عبيدالله بن عباس،فرزدق،محمد بن حنفيه‌،مسور بن مخزمه‌،ابن عباس،ابوبکر مخزومي،عبدالله بن جعفر،عبدالله بن عباس،راهب قريش هستند که از آنها مسور بن مخزمه را معرفی می کنیم.

مسور بن مخزمه

از کساني بود که در مکه، پس از آگاهي از عزم سيد الشهدا «ع‌» بر حرکت به سوي کوفه، نامه ‌اي به امام نوشت و از او خواست که فريب نامه ‌هاي عراقيان را نخورد.خودش نيز بايزيد بيعت نکرده بود.امام پس از خواندن نامه اش، براي او دعاي خير کرد و عواطفش را ستود.وي مردي اهل فضل و ديانت بود و از رسول خدا «ص‌» روايت مي‌کرد.دو سال‌ پس از هجرت به دنيا آمده بود تا زمان مرگ عثمان در مدينه بود.سپس ساکن مکه شد.در حادثه محاصره و سنگباران مکه، در سال 64 هجري در حال نماز در حجر اسماعيل کشته‌ شد.هنگام مرگ، شصت و دو سال داشت.

زیانکاران

از دیگر سو، زیانکاران قرار داشتند; همانان که همای سعادت بر بام زندگی شان نشست تا مرکب عروج ایشان به سوی رضوان باشد، اما مستی رفاه طلبی، دنیاپرستی، مرگ گریزی، قدرت خواهی و عوام زدگی، عقل و تفکر را از آنان ربود و هر یک با بهره گیری از موقعیت خاص خود، دست رد به بخت زرین خویش زده و دعوت امام را اجابت نکردند . آری! دنیا، گاه سکوی پرش سبک بالان به سوی ملکوت و گاه مرتعی زیبا و دلفریب برای دنیا طلبان ظاهر بین است: «زین للناس حب الشهوات من النساء و البنین والقناطیر المقنطرة من الذهب والفضة و الخیل المسومة والانعام والحرث ذلک متاع الحیوة الدنیا والله عنده حسن الماب » .

محبت امور مادی، از زنان و فرزندان و اموال هنگفت از طلا و نقره و اسب های ممتاز و چهارپایان و زراعت، در نظر مردم جلوه داده شده است; (تا در پرتو آن، آزمایش و تربیت شوند; ولی) اینها (در صورتی که هدف نهایی آدمی را تشکیل دهند،) سرمایه زندگی پست (مادی) است; و سرانجام نیک (و زندگی والا و جاویدان)، نزد خداست در اینجا نام برخی از آنان ذکر می گردد. عبيدالله بن حر جعفي‌،عمرو بن قيس‌،مالک بن نضر ارحبي‌،ضحاک بن عبدالله مشرفي،عبدالله بن عمر.

منابع

• محمد باقر پور امینی،زیانکاران در حماسه کربلاپایگاه اطلاع رسانی حوزهبازیابی: 2 آذر ماه 1392.