ابن حوشب

«ابوالقاسم رستم بن حسین بن فرج بن حوشب بن زاذان نجار کوفی» ملقب به «منصور الیمن» از داعیان اسماعیلی سده سوم هجری بود. وی از مدعیان مهدویت بود و لقب منصور به داعیه او دلالت دارد؛ چون در سرزمین یمن، مهدی را منصور می خوانند.

وی اصلاً ایرانی و از اهالی کوفه و نخست، شیعه دوازده امامی بود ولی پس از رحلت امام حسن عسکری علیه السلام به اسماعیلیه گروید. وی در 270 ق از قادسیه به یمن آمد و مانند عباسیان، بی ذکر نامی خاص به «الرضا من آل محمد» دعوت کرد. نخست دژ استواری در کوه لاعه برآورد و پس از آن که سپاهی بر خود فراز آورد و کارش بالا گرفت، دست به تسخیر شهرهای عمده یمن از جمله صنعا زد و داعیانی از سوی خود به سراسر نواحی یمن و بحرین و یمامه و سند و هند و مصر و مغرب فرستاد.

ابوعبدالله شیعی، داعی فاطمیان در شمال افریقا پیش از عزیمت به این سرزمین، چندگاهی در یمن پیش «ابن حوشب» بسر برد و در مجالس او حاضر شده، دقایق و رموز دعوت را از او بیاموخت. در 302 یا 303 امام زیدی یمن، دست ابن حوشب و عمالش را از یمن کوتاه کردند.