قبر و مقام هود عليه السلام
این مدخل از دانشنامه هنوز نوشته نشده است.
محتوای فعلی بخشی از یک کتاب متناسب با عنوان است.
(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)
قبر هود و صالح در وادی السلام
از مقابر معلوم و مقام‌هاي مشهور در نجف اشرف مقام هود و صالح مي‌باشد كه در اوايل وادي السلام قرار دارد.
كسي كه از باب طوسي وارد وادي السلام مي‌شود، چند قدمي كه پيش مي‌رود گنبد سبز زيبايي را در سمت راست راه خود مي‌بيند كه بر طاق آن نوشته شده: «مقام هود و صالح».
اولين سايباني كه بر فراز قبور مطهر هود و صالح ساخته شد، به فرمان سيد بحرالعلوم (متوفاي 1212 ه .ق) بود؛ چنان‌كه نخستين ضريح چوبي نيز توسط ايشان تهيه و نصب گرديد. آن‌گاه يكي از افراد خيّر گنبد آن را با كاشي تزيين نمود.
به سال 1333 ه .ق هنگامي كه نيروهاي انگليسي به مدت 40 روز نجف اشرف را محاصره كردند، قبور مطهر هود و صالح را همانند بسياري از اماكن مقدسه ويران كردند و سنگ ارزشمندي را كه در آن با خط كوفي <مقام هود و صالح> حك شده بود، به غارت بردند و آن‌جا را به تلّي از سنگ و آجر مبدّل ساختند.
گفته مي‌شود كه مقام هود و صالح قبلاً در قسمت ديگري از وادي السلام اشتهار داشت، ولي سيد بحرالعلوم اينجا را به عنوان <مقام هود و صالح> اعلام كرد و دستور داد گنبد و بارگاهي بر فراز آن ساخته شود5 و توليت آن را با <محمدعلي قسام> جد اعلاي تيرهِ <آل قسام> قرار داد و برخي از زمين‌هاي زراعتي ناحيهِ <كفل> را براي آن‌جا وقف نمود.
پس از رفع محاصره، بناي فعلي به سال 1337 ه .ق در همان نقطه‌اي كه سيد بحرالعلوم تعيين كرده بود، بنياد گرديد.
در ضمن وصاياي اميرمؤ‌منان(ع) آمده است: فَادفِنُوني في هذَا الظهرِ في قَبرِ اخَوَيّ هُودٍ وَصالِح. مرا در همين پشت - نجف - در قبر دو برادرم هود و صالح دفن كنيد.
آنچه مسلّم است اين است كه مولاي متقيان در كنار قبر آدم و نوح(ع) دفن شده است. چنان‌كه امام صادق(ع) به آن تصريح فرموده و زيارتنامهِ مخصوصي براي آنها در حرم اميرمؤ‌منان(ع) بيان فرموده9 و براي هر يك از آنها دو ركعت نماز زيارت مقرر فرموده است.
در طول قرون و اعصار سه قبر در داخل ضريح مقدس اميرمؤ‌منان(ع) جدا از يكديگر ظاهر و مشخص بوده، چنان‌كه ابن بطوطه و برخي ديگر از جهانگردان آن را مشاهده نموده‌اند.
روي اين بيان، آنچه در وصيّت مولاي متقيان <هود و صالح> به جاي <آدم و نوح> آمده، احتمالاً از باب تقيه و به منظور اخفاي محل قبر مي‌باشد.
در روايات مربوط به خروج سفياني نيز از مقام هود(ع) نامي به ميان آمده است:
سفياني يك سپاه 130000 نفري به سوي كوفه گسيل مي‌دارد، در <رَوحا> و <فارُق> فرود مي‌آيند، سپس 60000 از آنها حركت كرده، در نخيله، در محل قبر هود(ع) فرود مي‌آيند و در روز عيد تهاجم خود را آغاز مي‌كنند.
و در نقلي ديگر تعداد آنها 80000 نفر آمده است. [۱]
مقام حضرت هود در جامع اموی دمشق
دکتر اصغر قائدان در کتاب اماکن سیاحتی و زیارتی دمشق آورده است: در روضة الانام آمده است كه قبر «حضرت هود» در ديوار جنوبي (ديوار قبله شبستان) مسجد اموي است. بسياري از مورخان دمشق گفته اند كه قبر هود در اينجا است و بعضي گفته اند در اينجا سنگ قبري بوده كه بر آن نوشته شده بود «وَقَضي رَبُّكَ اَنْ لا تَعْبُدُو اِلاّ ايّاه وَ بِالْوالدِينِ اِحْسانا» «اَنَا هُودِ بْنِ الجُلود بن عاد بن عوص بن سالم بن نوح، جِئتُهُمْ بِالرِّسالَةِ وَ بَقَيْتُ مِنْهُمْ مُدَةَ عمري فَكَذَّبُوني فَاَخَذَهُمْ اُلله بِالرّيحِ العَظْيمْ» (و خداوند تو را فرمان مي دهد كه جزاو را نپرستي و به والدين خود نيكي كني)، [قرآن كريم] من هود بن جلود بن عاد... هستم كه به رسالت نزد آنها آمدم و مدت عمرم را نزد آنان بودم، مرا تكذيب كردند و خداوند ايشان را به بادي شديد عذاب نمود.
اين مكان در سمت چپ «مقام رأس يحيي» يعني در مقابل ستون چهارم در ديوار قبله از سمت شرق شبستان قرار دارد و بر سنگ ديوار قبله، به خطي زيبا در زمينه سبز نوشته شده است «هذا مَقام هُود النّبي عليه السلام» در اين مكان كتيبه اي در دوران وليد يافت شد كه وقتي ترجمه كردند پند و اندرزهايي از حضرت هود بوده است.
بعضي گويند اين جا معاويه اول مدفون شده و چون از خوارج وحشت داشته اند او را در ديواره قبله مسجد مدفون كرده اند. [۲]
به نظر میرسد همانگونه که در سنگ دیوار آمده است این محل مقام حضرت هود باشد نه قبر او. چنانچه از آنچه به عنوان سنگ قبر گفته اند نیز سنگ قبر بودن بر نمی آید.
پانویس
- ↑ علي اكبر مهدي پور، اماکن زيارتي منتسب به امام زمان (عج)( بخش:وادي السلام و پيشينهِ آن)، انتظار موعود شماره 11 و 12 ، بازیابی:19 دیماه 1391
- ↑ اصغر قائدان، اماکن سیاحتی و زیارتی دمشق، بازیابی:19 دیماه 1391
منبع
اصغر قائدان، اماكن سياحتي و زيارتي دمشق، بازیابی:19 دیماه 1391
