تحریر الاحکام الشرعیه علی مذهب الامامیه (کتاب)
معرفی اجمالی کتاب
علامه در این کتاب، بسیاری از آراء فقیهان پیش از خود به ویژه شیخ طوسی و معاصرانش: سید مرتضی، ابن براج،ابوالصلاح حلبی و فقیهانی که کتابهایشان مفقود است (مانند: ابن ابی عقیل و ابن جنید)را نقل کرده و احیانا"به نقد آن پرداخته است.
نویسنده فروع فقهی فتوائی را گرد آورده و از استدلال و نقل اقوال خودداری نموده است و در یک مقدمه در معنی فقه و فضل و آداب آن و چهار قاعده:
- عبادات
- معاملات
- ایقاعات
- احکام تنظیم شده است.
صاحب الذریعه گوید: این کتاب تمام فروع و جزئیات فقهی را آورده است و مجموع مسأله های آن چهل هزار می باشد.
بخش های کتاب
جلد اول کتاب، با مقمهای در اهمیت، فضیلت و شرافت علم فقه و حرمت کتمان آن و استحباب یادگیریاش و حرمت فتوا بدون علم و وجوب عمل به آن میآغازد. سپس کتاب طهارت، صلاة، زکات، خمس، صوم و مقداری از حج (در 2214 مسئله) در ادامه آمده است. دومین جلد کتاب، شامل ادامه مباحث حج و مراز، کتاب الجهاد، متاجر، دیون (قرض، رهن و حجر)، ضمان، (کفالت و حواله) است که دربرگیرنده 1800 فرع فقهی میباشد.
ارزش کتاب
ویژگی این کتاب، احتوا و استقصای فروع هر بابی است و این نشان از چیرگی فراوان علامه در علم فقهاست.
یادداشت
عنوان های ديگر تحریر الاحکام، تحریر الاحکام فی معرفة الحلال والحرام، تحریر الاحکام الشرعیه علی فقه الامامیه و تحریر الاحکام الشرعیه.
وضعیت نشر
کتاب، پیش از این با چاپ سنگی به طبع رسیده و استفاده از آن بسی مشکل بود، اما اینک به همت محقق فرزانه جناب حجت الاسلام حاج شیخ ابراهیم بهادری که بیشتر تحقیق کتاب های: اصباح الشیعه قطبالدین کیدری، غنیة النزوع ابن زهره، احتجاج طبرسی، اشارة السبق علی بن ابوالفضل حلبی، عمده ابن بطریق، جواهر الفقه ابن براج و راسئل اعتقادی شیخ طوسی را از او دیدهایم به بهترین کیفیت تحقیق و به چاپ رسیده است. امتیازات این چاپ عبارتند از: گفتنی است جناب استاد، شرح حال مفصل علامه را به مقدمهشان بر نهایة المرام فی علم الکلام - چاپ مؤسسه امام صادق - احاله داده است. تحریر الاحکام توسط موسسه الامام الصادق علیه السلام در سال 1379 به چاپ رسیده است.
منابع
"مروری بر کتاب تحریرالاحکام الشریعه علی مذهب الامامیه" کتاب ماه دین، ش 30 و 31 (فروردین و اردیبهشت 1379)، (26 اردیبهشت 1391)