ابن عقده
ابوالعباس احمدبن محمد کوفی معروف به ابن عقده تولد-وفات: [(249-332 ه.ق)
محدث بزرگ شيعى
خاندان
عقده لقب پدر وي مىباشد كه از وراقان و معلمان كوفه بود. خاندان او از طريق ولاء عتق با بنى هاشم (ظاهراً شاخة عباسى آن) و نيز با قبيلة همْدان (شاخة سبيع) خويشاوند بودهاند.
تحصیلات
ابن عقده در حفظ حديث زبانزد بود و به روايتى حافظ 100 هزار حديث بوده و بر سند و متن تنها 300 هزار حديث، از احاديث اهل بيت وقوف داشته است. در ميان راويان ابن عقده محدثان مشهوري چون محمد بن يعقوب كلينى، ابوالحسن دارقطنى، ابوالقاسم طبرانى، ابوالفرج اصفهانى، ابوغالب زراري، ابن ابى زينب نعمانى، ابن عدي جرجانى، ابوحفص بن شاهين، ابن جعابى و هارون بن موسى تَلْعُكبري ديده مىشوند.
تالیفات
او نویسنده ای پرکار بوده و آثار فراوانی از خود به یادگار گذاشته است. که اجمالا به بیان و معرفی آنها می پردازیم: رجال ابن عقده، که یکی از مهمترین آثار او و درباره صحابیان امام صادق(ع) است.کتاب الجهر ببسم الله الرحمان الرحیم/ . ذکر النبیّ(ص) والصخرة والراهب وطرق ذلک/کتاب الشیعة من اصحاب الحدیث/کتاب صلح الحسن(ع) و معاویة/طرق حدیث النّبی(ص): «أنت منّی بمنزلة هارون من موسی»، عن سعدبن أبی وقّاص/طرق حدیث الرّایة/فضائل علی(ع)/کتاب فضل الکوفة/کتاب الشوری/کتاب الطائر/مسند عبدالله بن بکیربن أعین/کتاب من روی عن أبی جعفر محمدبن علی الباقر(ع) وأخباره/کتاب من روی عن الحسن والحسین(ع)/کتاب من روی عن زیدبن علی ومسنده/کتاب من روی عن علیّ بن الحسین(ع) زین العابدین واخباره/کتاب من روی عن علیّ(ع) أنّه قسیم الجنة والنار/من روی عن فاطمةالزهراء(س) من اولادها/کتاب الولایة ومن روی غدیرخم در این کتاب، حدیث غدیر را از یکصد وپنج طریق ذکر کرده است./ یحیی بن زیدبن علی وأخباره/ 21. کتاب السنن/کتاب من روی عن امیرالمؤمنین(ع)/کتاب تفسیرالقرآن46/ نجاشی این کتاب را خود دیده و به نیکویی ستوده است.
آثار این مولف در کتابخانه دیجیتال اهل البیت موجود می باشد. <http://lib.ahlolbait.ir/parvan/search/advanced/>
وفات
(332 یا 333 ه.ق)
منابع
1- جلالی، عبدالمهدی." ابن عقده و مقام او در حدیث". علوم حدیث، ش. 2(1375 ):176-201. (10 آبان 1391)<http://www.noormags.com/view/fa/articlepage/155/177/text>
2- دایره المعارف بزرگ اسلامی. ج. 4، " ابن عقده" از احمد پاكتچى. (10 آبان 1391)<http://www.cgie.org.ir/shavad.asp?id=123&avaid=1528>
منبع : كتابخانه ديجيتال موسسه تحقیقات و نشر معارف اهل البیت (ع)