سال قمری

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو

سال قمری شامل دوازده بار رويت هلال ماه است، براي تعداد روزهاي توالي منظمي ماه وجود ندارد؛ ازينرو ممكن است كه حداكثر سه ماه متوالي 29 روزه و نيز حداكثر سه ماه متوالي سي روزه محسوب شوند، گرچه رخ دادن چهار ماه متوالي سي روزه نيز غيرممكن نيست (عبداللهي، 1365 ش، ص 30). اما در محاسباتي كه ستاره‌شناسان براي به دست آوردن برابر روزها با گاه‌شماري شمسي و استخراج تقويمهاي سالانه انجام مي‌داده‌اند، ماهها به طور متوالي 30 روزه و 29 روزه محاسبه شده‌اند (نک: نصيرالدين طوسي، زيج ايلخاني، گ 14 ر؛ روياني لاهيجي، گ 10ر؛ عبداللهي، 1365ش، ص 31). همچنين براي اعمال كبيسه در اين گاه‌شماري، طبق قاعده‌اي در يك دوره سي ساله، يازده سال كبيسه محاسبه و برابر آن يك روز به ماه ذيحجه اضافه مي‌‌شده است . بسياري از ستاره‌شناسان (از جمله نصيرالدين طوسي؛ روياني لاهيجي، همانجاها)، آرايه ‌اين سالهاي يازده گانه كبيسه را با اختلاف نظر در مورد پانزدهمين و شانزدهمين سال ذكر كرده‌اند [۱]

پانویس