محمد فاضل ایروانی

ملا محمد ايروانی فرزند محمد باقر معروف به فاضل ايروانی یکی از اساتيد علما و مراجع بزرگ ما در اواخر قرن سيزدهم هجری است. فاضل سنوات عمر شريفش در عتبات عاليات نجف و کربلا سپری شد. فاضل از افاضل شاگردان مرحوم سيد ابراهيم صاحب ضوابط و مرحوم نجفی صاحب جواهر و شيخ المتأخرين مرحوم انصاری بود که خود به درجه اعلای اجتهاد و مقام مرجعيت نائل آمد. بعد از وفات سيد حسين ترک کرسی تدريس و همچنين زعامت و رهبری شيعيان قفقاز و آذربايجان و هند و اغلب بلاد به معظم له منتهی شد. فاضل در فقه و اصول و حديث و تفسير مهارت داشت. وی عنايت و توجه خاصی به تربيت و تعليم فضلای حوزه می نمود، و در نجف اشرف مدرسه ای برای فضلا بنا نمود. پس از فوت شيخ انصاری و سيد ترک، کرسی درس او در نجف و کربلا (به موازات ميرزا در سامرا) حائز اهميت بود و اعلامی از حوزه درس او به مقام اجتهاد و استادی رسيدند.

فاضل حاشيه بر قواعد علامه و لمعه شهيد زد. کتاب رسائل و مکاسب شيخ انصاری را حاشيه و تعليق نمود. او همچنين رسائلی در تعادل و تراجيح، اجتهاد و تقليد، مکاسب محرمه، حجيت مظنه و غيره به رشته تحرير برد. سر انجام پس از عمری خدمت به اسلام و مسلمين در روز سوم ربيع المولود 1306 در نجف اشرف وفات نمود و در جنب مدرسه معروف به فاضل ايروانی مدفون شد. محدث قمی می نويسد: فاضل برادری عالم و واعظ داشت که در مدينه طيبه به درود حيات گفت.

منابع

سایت شعائر