قسم خوردن

قسم یا سوگند در لغت اقرار و اعترافی که شخص از روی شرف و ناموس خود می کند و خدا یا بزرگی را شاهد می گیرد. و در اصطلاح فقهي قسم خوردن به ذات خدا يا اسماء خاص خداوند است مثل والله بالله.

ذات خدا يعني بدون اين كه قسم به اسمي از اسماء خدا باشد عباراتي مي‌آورد كه دلالت بر ذات خدا مي‌كند مثل والذي نفسي بيده: قسم به آن كسي كه جانم در دست اوست.

در روایتی از امام صادق علیه السلام آمده است: لا تَحْلِفوا باللّه صادِقينَ ولاكاذِبينَ ؛ فإنّهُ عزوجل يقولُ: «ولاتَجْعَلوا اللّه‌َ عُرْضَةً لأيْمانِكُم»؛ راست يا دروغ به خدا سوگند مخوريد؛ زيرا خداوند عزوجل مى‌فرمايد: «و خدا را وسيله سوگندهاى خود قرار مدهيد».

در روایات از قسم دروغ خوردن نهی اکید شده است و برای آن عواقب بسیار بد فردی و اجتماعی ذکر گردیده است.

جايگاه بحث قسم در فقه

قسم بیشتر با عنوان یمین در فقه مطرح است و از آن در جميع ابواب منازعات و در كتاب قضاء و شهادات و همچنين در كتاب أيمان در مورد كسي كه چيزي را به واسطه قسم خوردن بر خود واجب يا حرام مي‌كند از آن بحث مي‌شود.

منابع

• لغت نامه دهخدا
• محمدحسين بيگدلو، یمین، سایت پژوهه
• قسم خوردن، سایت شهر حدیث