آیه 200 بقره

متن آيه

«فَإِذَا قَضَيْتُم مَّنَاسِكَكُمْ فَاذْكُرُواْ اللّهَ كَذِكْرِكُمْ آبَاءكُمْ أَوْ أَشَدَّ ذِكْرًا فَمِنَ النَّاسِ مَن يَقُولُ رَبَّنَا آتِنَا فِي الدُّنْيَا وَ مَا لَهُ فِي الآخِرَةِ مِنْ خَلاَقٍ».

[2–200] (مشاهده آیه در سوره)

ترجمه آیه

و چون آداب ويژه حج ‌خود را به جاى آورديد همان گونه كه پدران خود را به ياد مى ‌آوريد يا با ياد كردنى بيشتر خدا را به ياد آوريد و از مردم كسى است كه مى ‌گويد پروردگارا به ما در همين دنيا عطا كن و حال آن كه براى او در آخرت نصيبى نيست.

نزول

محل نزول:

این آیه در مدینه بر پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله نازل گردیده است.

شأن نزول:

از ابن عباس و مجاهد روايت كنند كه اعراب هنگام توقف در موسم يا در جمرة تمام گفتار و گفتگوهايشان راجع به پدران و اجداد خود بوده و از آن‌ها تعريف و توصيف مي‌نمودند سپس اين آيه نازل گرديد.

و نيز از ابن عباس نقل نمايند: كه وقتى كه اعراب در موسم مى آمدند، مى گفتند: خدايا امسال به ما باران بده و نيز امسال را سال ارزانى قرار بده و از امور آخرت چيزى از خداوند نمى خواستند سپس اين قسمت از آيه «فَمِنَ النَّاسِ مَنْ يَقُولُ رَبَّنا آتِنا فِي الدُّنْيا وَما لَهُ فِي الْآخِرَةِ مِنْ خَلاقٍ» نازل گرديد.

شيخ بزرگوار موضوع اول را بدون ذكر عنوان شأن و نزول از امام محمدباقر عليه‌السلام روايت نموده است و محمد بن مسلم گويد: كه از امام محمدباقر عليه‌السلام درباره اين قسمت از آيه «فَاذْكُرُوااللَّهَ كَذِكْرِكُمْ آباءَكُمْ أَوْ أَشَدَّ ذِكْراً» سؤال نمودم. فرمود: اعراب به رسم جاهليت در هر مجلس و محفلى از پدران خويش صحبت به ميان مي‌آوردند اين آيه بدان سبب نازل گرديد.

منابع

• قرآن کریم، ترجمه محمدمهدی فولادوند.
• محمدباقر محقق، نمونه بينات در شأن نزول آيات از نظر شیخ طوسی و ساير مفسرين خاصه و عامه، انتشارات اسلامی، تهران، 1361 ش.
• فضل بن حسن طبرسی، مجمع البيان في تفسير القرآن، انتشارات ناصرخسرو، تهران، 1372 ش.

پیوندها

• سوره بقره
• سوره بقره/متن و ترجمه سوره