‌استعاذه‌

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو

استعاذه:

گفتن «أعوذ باللّه من الشیطان الرجیم» و مانند آن.

مراد از استعاذه در این مقام، استعاذه لفظى است نه معنوى و آن عبارت است از گفتن «أعوذ باللّه من الشیطان الرجیم» و مانند آن كه بیانگر التجاء و پناه بردن انسان به خداى تعالى از شیاطین است[۱] و از آن در باب‌هاى طهارت، صلات، حج و نكاح به مناسبت سخن رفته است.

حكم:

استعاذه در هر حال و در همه امور مستحب است[۲]، لیكن در مواردى خاص، تأكید و به آن امر شده است:

  1. در آغاز تلاوت قرآن.[۳] در روایات، كیفیت استعاذه در این مورد مختلف ذكر شده است. از جمله: «أعوذ باللّه من الشیطان الرجیم» و «أعوذ باللّه السّمیع العلیم من الشّیطان الرّجیم». صورت نخست به مشهور نسبت داده شده؛ گرچه صورت‌هاى دیگر نیز جایز است.(4‌)
  1. در ركعت اول نماز، پیش از قرائت به قول مشهور.[۴] چگونگى استعاذه در این مورد، همانند مورد پیشین است. قول مشهور، استحباب آهسته گفتن استعاذه در همه نمازها است.[۵]
  1. استعاذه از عذاب هنگام خواندن یا شنیدن آیات عذاب.[۶]
  1. پیش از آمیزش.[۷]
  1. استعاذه از آتش جهنم در گرمابه.[۸]
  1. هنگام ورود به مستراح.[۹]

پانویس

  1. مهذب الاحكام، 6/360.
  2. مستند الشیعة، 5/175.
  3. الحدائق الناضرة، 8/162.
  4. جواهرالكلام، 9/420.
  5. مستند الشیعة، 5/175.
  6. كشف الغطاء، 3/462.
  7. العروة الوثقى، 2/800.
  8. كشف الغطاء، 2/412.
  9. حبل المتین/32.

(4). جواهرالكلام، 9/420 و مستند الشیعة، 5/173-176.


منابع

جمعى از پژوهشگران زیر نظر سید محمود هاشمى شاهرودى، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام، جلد ‌1، ص 433