آيه نبأ

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو

آیه نبأ

نبأ به معناى خبر است و آیه 6 سوره حجرات/49 بر لزوم بررسى خبر فاسق پاى فشرده تا از روى نادانى، عمل نابه‌جایى تحقق نیابد؛ از همین رو آن را «آیه نبأ» گفته‌اند:[۱]

«یَأیّهَا الَّذینَ ءَامَنوا إِن جَاءكُم فاسِقٌ بِنبإ فَتبیَّنوا أَن تُصِیبوا قَومًا بِجَهلة فَتُصبِحوا عَلى مَا فَعلتُم نَدِمینَ».

به نقل ابن عباس، قتاده و مجاهد این آیه درباره ولید بن عتبه نازل شده است. رسول خدا صلى الله علیه و آله او را براى گردآورى صدقات طایفه بنى مصطلق فرستاد. مردم با شادى براى استقبال از او بیرون آمدند؛ ولى چون در دوران جاهلیت بین ولید و آنان دشمنى وجود داشت، ولید توهم كرد كه قصد كشتن او را دارند؛ بدین سبب به طرف رسول خدا صلى الله علیه و آله بازگشت و گزارش داد كه این طایفه از پرداخت زكات خوددارى كردند.

حضرت سخت ناراحت شد و به فكر جنگ با آنان افتاد كه این آیه نازل شد.[۲] بسیارى از اصولیان به مفهوم وصف و نیز مفهوم شرط این آیه استناد كرده و حجیت خبر شخص عادل را استفاده كرده‌اند.[۳]

پانویس

  1. كفایة الاصول، ص‌ 296.
  2. مجمع البیان، ج‌ 9، ص‌ 198؛ التبیان، ج‌ 9، ص‌ 343.
  3. اصول الفقه، ج ‌2، ص‌ 68‌.

منابع

علی خراسانی، دائرة‌المعارف قرآن كریم، جلد 1، ص 402-403