خاکی شیرازی

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو

وى يكى از دراويش و شعراء است.

معرفی شاعر خاکی شیرازی

هدايت در «رياض العارفين» شرح حال او را چنين مى آورد: اسم او ميرزا امين، فقيرى است دردمند و سالكى است دل نژند، پيوسته در زحمت و ابتلاء مبتلى و گرفتار و از ملامت و شناعت منكرين در آزار، رنجهاى بيشمار كشيده و مجاهدات بسيار ديده، در كنج قناعت آرميده در ايام شباب سياحت فارس و عراق و عراق عجم نموده و مدتها در عتبات زائر بوده اگرچه بسيارى از مشايخ معاصرين را دريافته، اما در وادى اخلاص و ارادت محب على شاه چشتى شتافته از ميامن خدمت او به مقاصد اصلى كامياب آمده چندى در قلمرو على تنكر توقف داشته و جمعى همت بر ارادتش گماشته طريقه سلسله چشتيه دريافتند.

اكنون در خارج شيراز در بقعه هفت تنان زاويه و خانقاهى دارند و احباء صحبت ايشان را غنيمت مى شمارند. صحبتش مكرر دست داده اشعار خوب دارند، اكنون جز اين ابيات حاضر نيست:


اى دل اگر دمى ز خودى با خدا شدى از پاى تا بسر همه نور و ضيا شدى

گفتى كز اختلاف جهان نيستم خلاص هستت خلاص گر بخلافش رضا شدى

يا بى فراغتى ز ستمهاى نفس اگر با سالكان راه خدا آشنا شدى

و نيز او را اين رباعى است:


چندى پى علم و مذهب و كيش شدم يك چند دگر طالب درويش شدم

ديدم كه دل است مبدء هر فيضى برگشتم و طالب دل خويش شدم[۱][۲]

پانویس

  1. رياض العارفين، چاپ اول: 258.
  2. هدايت در مجمع الفصحاء صفحه 108 جلد دوم چاپ اول نيز از او ياد مى كند.

منابع

  • سید مصطفی حسینی دشتی، فرهنگ معارف و معاریف.