عبدمناف
وى نياى سوم پیامبر اسلام بود كه نامش «مغيره» و لقبش «قمر البطحاء» بود.
بنی عبدمناف
پسرانى به نامهاى عمرو(هاشم)، عبدشمس، مطلب، نوفل، ابوعمرو و ابوعبید داشت. اینان و تبارشان به بنی عبدمناف شهرت دارند و تا قرن‌ها حکومت جهان عرب را در اختیار داشتند. خلفای اموی، خلفای عباسی و امامان شیعه جملگی از نوادگان عبدمناف به شمار می‌روند. بنى هاشم و بنى امیه بن عبدشمس از شاخه هاى مشهور بنی عبدمناف و قریش هستند. عبدمناف از برادر خود «عبدالدار» كوچكتر بود ولى در قلبهاى مردم موقعيت خاصى داشت.
اخلاق عبدمناف
شعار او پرهيزگارى، دعوت مردم به تقوا و خوشرفتارى با مردم و صله ارحام بود و با اين موقعيت بزرگ، ابدا در صدد رقابت با برادر خود «عبدالدار» و قبضه كردن مناصب عالى كعبه نبود.
تقسیم مناصب کعبه
حكومت و رياست طبق وصيت پدر (قصى)، با برادر او «عبدالدار» بود ولى پس از فوت دو برادر، فرزندان آنان در تصدى مناصب با هم نزاع كردند و سرانجام پس از كشمكش هاى زياد، كار به مصالحه و تقسيم مقامات پايان پذيرفت و تصميم گرفتند كه توليت كعبه و رياست «دارالندوه» با فرزندان «عبدالدار» و سقايت و مهماندارى حجاج با پسران «عبدمناف» باشد و اين تقسيم تا ظهور اسلام به حال خود باقى بود.
مناصب كعبه، به طور مسلم روز ساختن كعبه وجود نداشت؛ بلكه تدريجاً بر اثر مقتضيات و مناسباتى پيدا شد و مناصب كعبه تا ظهور اسلام چهار قسمت بود:
- توليت و كليددارى كعبه
- سقايت، يعنى تهيه آب براى زائران خانه خدا در ايام حج
- رفادت، يعنى غذادادن به حاجيان
- رياست مكيان و پرچمدارى و فرماندهى سپاه و منصب اخير جنبه دينى نداشت.
منابع
- جعفر سبحانی تبریزی، فروغ ابدیت.
- بنی عبدمناف، دايرة المعارف طهور، بازیابی: 27 اردیبهشت 1393.
