محمود مرتضایی فر

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو

این مدخل از دانشنامه هنوز نوشته نشده است.

Icon-computer.png
محتوای فعلی مقاله یکی از پایگاه های معتبر متناسب با عنوان است.

(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)


محمود مرتضايي‌فر بنيانگذار تکبير بعد از انقلاب بود و «الله اکبر»هاي او در بدو ورود امام خميني در خاطره‌هاي انقلابيون ماندگار شد. وي بعدها به واسطه حضورش در تريبون نماز جمعه به «وزير شعار» معروف شد.

او تنها عضو کابينه خودش بود. «وزير شعار» نه پستش قانوني بود و نه از مجلس رأي اعتماد گرفته بود. اما براي بسياري حياتي بود و تائيدش را از امام خميني در ازاي شعارها و ابتکاراتش گرفته بود. در گفتگويي که از ايشان در خصوص چگونگي گرفتن اين لقب سؤال شده بود، بيان داشتند که: «آيت‌ الله توسلي يکبار مرا ديدند و فرمودند: آقاي مرتضايي‌فر خبر داري که وزير شعار شده‌اي؟ با تعجب پرسيدم چطور؟ گفتند: ديروز امام از حاج احمد آقا حال شما را پرسيدند که حاج احمد آقا فرمودند: وزير شعار را مي‌فرمائيد که امام خنديدند و از آنجا بود که اين موضوع سراسري شد و به خاطر نفس گرم امام بدون اين که کسي تبليغ کند، همه جا به من وزير شعار مي‌گويند».

وي از کودکي به مجري‌گري علاقه داشت. هنگامي که کلاس چهارم بود به خاطر علاقه و استعدادش، مسئولان مدرسه او را براي قرائت قرآن در صف انتخاب کردند. او قرائت قرآن را نزد آقاي شريفي آموخت. سپس در مجالسي که در مسجد هدايت و لاله‌زار تشکيل مي‌شد، پيش از سخنراني آيت‌الله طالقاني و مطهري و برخي ديگر از بزرگان، آياتي از قرآن را تلاوت مي‌کرد و گاه اداره جلسه را به عهده مي‌گرفت.

مرتضائي‌فر به واسطه نزديکي مغازه‌اش به مسجد هدايت با آيت‌الله طالقاني آشنا شد.[۱] و از آنجايي که وي يکي از بهترين قاريان زمانه خويش بود، در برنامه‌هاي‌ مختلف قرآن تلاوت مي‌‌نمود و همچنين از سوي آيت‌الله طالقاني نيز دعوت به همکاري شد تا آنجا که اين امر زمينه‌ساز حضور وي به عنوان مجري در نماز جمعه گرديد.

به هنگام شنيدن بازگشت امام خميني به ايران از سوي کميته استقبال امام از او براي اجرا و شعارها دعوت شد و زماني که صحبت هاي امام به اينجا رسيد که: «من تو دهن اين دولت مي‌زنم. من به پشتيباني اين ملت دولت تعيين مي‌کنم» او جهت تاييد سخنان امام، براي نخستين بار تکبير گفت و سنت دست زدن در سخنراني ها را به تکبير گفتن تغيير داد و از همان جا چهره‌اي ماندگار شد.

برخي به واسطه اين که وي هميشه در جايگاه مکبر مي‌ايستاد و اذان و اقامه را با صداي او مي‌شنيدند او را «بلال انقلاب اسلامي» معرفي مي‌کردند و در مراسمي که به مناسبت تجليل از وي برگزار گرديد اسدالله بادامچيان ضمن معرفي وي به عنوان «بلال انقلاب» افزود: «آقاي مرتضايي‌فر شعار را که حماسه‌اي و حماسه آفرين است به صورت يک هنر ارائه داد، به نحوي که در مراسم مذهبي برخي کشورها مجريان از محتواي شعارها و حرکات وي استفاده مي‌کردند. اين موضوع نشان مي‌دهد تا چه ميزان هنر و هنرآفريني تاثيرگذار است».

يکي از هنرهاي مرتضائي‌فر بداهه‌گويي بود. در هر شرايطي، بدون برنامه‌ريزي مي‌توانست شعار بگويد، شايد بتوان هيهات من الذله، مرگ بر آمريکا، مرگ بر اسرائيل، مرگ بر ضد ولايت فقيه، مرگ بر منافقين و کفار را به عنوان معروف‌ترين شعارهاي او بيان کرد. او از کساني بود که سالهاي متمادي مردم سراسر ايران دعاي قنوت نماز عيد فطر خود را با او همصدا ‌شدند.

آشناترين شعار مرتضايي‌فر براي مردم ايران «الله اکبر» است که در ساعت 9 شب 21 بهمن، شب سالگرد پيروزي انقلاب اسلامي، هر سال از تلويزيون پخش مي‌شود و مردم را به سردادن شعار به روي پشت‌بامها دعوت مي‌کند.

او با حضور پرشور خود در سنگرهاي دفاع از آرمانهاي نظام اسلامي تا مرداد 1386 که همزمان با بيست و هفتمين سالروز اقامه اولين نماز جمعه تهران بود، تريبون تکبيرگويي نماز جمعه را به نسل جوان سپرد و در اواخر دهه 1380 از فعاليت کناره‌گيري کرد.[۲]

مستند «وزير شعار» ساخته عليرضا محمودزاده در سومين دوره جشنواره عمار به نمايش درآمد. اين مستند به فعاليت هاي انقلابي آقاي مرتضايي‌فر از زبان خود ايشان، خانواده و دوستانش مي‌پردازد.

مرتضايي‌فر در 21 ارديبهشت 1392 در سن 78 سالگي، در تهران از دنيا رفت و در بهشت زهرا آرام گرفت.

پانویس

  1. آيت‌الله سيد محمود طالقاني، ج2، [تدوين مرکز بررسي اسناد تاريخي وزارت اطلاعات]، ([تهران]: وزارت اطلاعات، مرکز بررسي اسناد تاريخي)، ص346.
  2. از اينجا بود که تکبير گفتن باب شد؛ گفتگو با حاج محمود مرتضائي‌فر»، پاسدار اسلام، 374 (بهمن 1391): 18-22.

منابع