ترکیب بند

از دانشنامه‌ی اسلامی
نسخهٔ تاریخ ‏۳ نوامبر ۲۰۱۳، ساعت ۰۸:۱۰ توسط عربصالحی (بحث | مشارکت‌ها) (منابع)
پرش به ناوبری پرش به جستجو

شعری است دارای چند بند در یک بحر که هر بند دارای قافیه ای جداگانه باشد و در آخر هر بند یک بیت آورده می شود که برخلاف ترجیع بند، تکراری نیست .

ترکیب بند معروف

از ترکیب بندهای معروف ترکیب بند محتشم کاشانی در توصیف واقعه ی کربلاست.

نمونه ی ترکیب بند از وحشی بافقی

دوستان شرح پریشانی من گوش کنید داستان غم پنهانی من گوش کنید


قصه بی سر و سامانی من گوش کنید گفت و گوی من و حیرانی من گوش کنید


شرح این آتش جانسوز نهفتن تا کی سوختم سوختم این سوز نهفتن تا کی


روزگاری من و دل ساکن کویی بودیم ساکن کوی بت عربده جویی بودیم


عقل و دین باخته، دیوانه رویی بودیم بسته سلسله ی سلسله مویی بودیم


کس در آن سلسله غیر از من و دل بند نبود یک گرفتار از این جمله که هستند نبود


نرگس غمزه زنش این همه بیمار نداشت سنبل پر شکنش هیچ گرفتار نداشت


این همه مشتری و گرمی بازار نداشت یوسفی بود ولی هیچ خریدار نداشت


اول آن کس که خریدار شدش من بودم باعث گرمی بازار شدش من بودم


منابع

  • فرهنگ فارسی معین، ذیل واژه ترکیب بند، در دسترس در واژه یاب، بازیابی: 10 آبان 1392.
  • رشد، بازیابی: 10 آبان 1392.