مهیار دیلمی
این مدخل از دانشنامه هنوز نوشته نشده است.
(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)
ابوالحسن علی بن محمد بن ارسلان ابن منتخب مروزی
- نام پدر: مرزویه
- تولد و وفات: (تاریخ تولد نامشخص-۴۲۸) هجری قمری
- شهرت علمی و فرهنگی: کاتب و شاعر
اصلاً ایرانی و اهل بغداد بود لذا به او کاتب فارسی گفتهاند.
وى ابتدا دین زرتشتى داشت سپس به دست سید شریف رضى ابوالحسن محمد موسوى اسلام آورد و به تشیع گروید و در خدمت او به تحصیل فنون شعر و ادب پرداخت. در «ریحانة الادب» آمده كه او بدست شریف مرتضى ایمان آورده ولى در خدمت شریف رضى به تحصیل علم و ادب پرداخته است. وى مدتى متصدى امر كتابت آل بویه بود و در بغداد براى ترجمه ى مطالب از فارسى به عربى استخدام شد. وى شاعرى بزرگ بود و مقدم شاعران هم عصر خود به حساب مى آمد.
او را جامع فصاحت عرب و بیان ادب فارسى مى دانند و در بسیارى از جهات شعرى از استادش، شریف رضى برتر بود. او اشعار بسیارى در مدح اهل بیت و مراثى امام حسین علیه السلام گفته است. از ممدوحان وى مى توان به ابوطالب محمد بن ایوب، از وزیران خلفاى عباسى و ابونصر سابور و ابومنصور بن مزرع و غیره اشاره كرد.
فرزندش حسن یا حسین بن مهیار دیلمى نیز از شاعران بزرگ بوده كه «قصیده ى حائیه»اش معروف است. از آثارش: «دیوان» شعر شامل چهار مجلد؛ «قصیده ى لامیه» كه ابن طاووس حلى شرحى به نام «الازهار» بر آن نگاشته است و بزودى بزرگترین شاعر عهد خود گردید. مهیار داراى احساسات شدید ایرانى و طرفدار عقاید ملى بود و اشعارى در هجو قوم عرب سرود. دیوان شعر او چهار مجلد است.
منابع
- راسخون، بازیابی: 27 شهریور 1392.