فخرالدین عراقی
عراقی همدانی، فخرالدین ابراهیم
- ملیت: ایرانی
- قرن: 7
(688/686-610 ق)، عارف و شاعر متخلص به عراقى. از عارفان و شاعران ایرانى است كه در قریه كمجان همدان به دنیا آمد و در همدان به فراگیرى علوم متداول و ادبیات پرداخت. دیرى نگذشت كه در ایام جوانى به تدریس در مدرسهى شهرستان همدان منصوب شد ولى با دیدن جماعتى از قلندران حال وى دگرگون شد و در پى ایشان به راه افتاد و به هندوستان رفت و در آنجا به خدمت بهاءالدین زكریاى مولتانى رسید و مرید وى شد و خرقه از او دریافت كرد و دختر شیخ خود را به همسرى برگزید و صاحب فرزندى به نام كبیرالدین شد.
پس از مرگ شیخ، هندوستان را ترك گفته به حج رفت و از آنجا رهسپار آسیاى صغیر شد. در قونیه به خدمت صدرالدین قونیوى رسید. از جمله مریدان شیخ در قونیه معینالدین پروانه بود. معینالدین به اشارهى مولانا جلالالدین پروانه بود. معینالدین به اشارهى مولانا جلالالدین براى شیخ خانقاهى در شهر توقات بنا نمود و عراقى در آن خانقاه به ارشاد پرداخت.
وى بعد از مرگ معینالدین به مصر رفت ولى در آنجا زیاد توقف نكرد و به شامات بازگشت و سیزده سال پس از وفات پروانه در دمشق درگذشت و در جبل صالحیه (قاسیون) نزدیك مقبره محیىالدین عربى دقن شد. از آثار وى: «دیوان» شعر شامل: قصاید، غزلیات و دیگر قالبهاى شعرى؛ مثنوى «عشاقنامه» یا «دهنامه»، بر وزن «حدیقهى» سنایى؛ «لمعات».
منابع
- انجمن مفاخر فرهنگی، اثرآفرینان، ج4، ص172.